________________
५३०
भगवतीसूत्रे तिलसंगुलिकायां सप्ततिलाः प्रत्याजाताः । ततः खलु अहं गौतम ! गोशालं मङ्खलिपुत्रम् एवम् अवादिषम्-त्वं खलु गोशाल ! तदा मम एवम् आख्यातो यावत् प्ररूपयतः एतमर्थ नो श्रद्दधासि, नो प्रत्येषि, नो रोचयसि, एतमर्थम् अश्रद्दधत्, अप्रतियन् आरोचयन् मां प्रणिधाय अयं खलु मिथ्यावादी भवतु इतिकृत्वा मम अन्तिकात्, शनैः शनैः प्रत्य वष्वष्कसे, प्रत्यवष्वक्य यत्रैव स तिलस्त. म्भकस्तत्रैव उपागच्छसि उपागत्य यावद् एकान्ते अन्तः एडयसि, तत्क्षणमा. त्रेण गोशाळ! दिव्यम् अभ्रवादलिकं प्रादुर्भूतम्, ततः खलु तदिव्यम् अभ्रवादलिक क्षिममेव तदेव यावत् तस्यैव तिलस्तम्भकस्य एकस्यां तिलसंगुलिकायां सप्ततिलाः प्रत्याजाताः, तत् एष खल्लु गोशाल ! स तिलस्तम्भको निष्पन्नः, नो अनिष्पन्न एवं ते च सप्ततिलपुष्पजीवाः अपय अपद्रूय एतस्यैव तिलस्तम्भकस्य एकस्यां तिलसंगुलिकायां सप्ततिलाः प्रत्याजाताः, एवं खलु गोशाल ! वनस्पतिकायिकाः परिवृत्य परिहारं परिहरन्ति । ततः खलु स गोशालो मङ्खलिपुत्रो मम एवमाख्यातो यावत् मरूपयतः एतमर्थ नो श्रद्दधाति, नो प्रत्येति, नो रोचयति, एतमर्थम् अश्रद्दधत्, यावत् अरोचयन् यत्रैव स तिळस्तम्भकस्तत्रैव उपागच्छति, उपागत्य तस्मात् तिलस्तम्भकात् ता तिलसंगुलिकां त्रोटयति, त्रोटयित्वा करतले सप्ततिलान् प्रस्फोटयति । ततः खलु तस्य गोशालस्य मङ्खलिपुत्रस्य तान् सप्ततिलान् गणयतः अयमेतद्रूपः आध्यात्मिको यावत् समुदपद्यत-एवं खलु सर्वजीवा अपि परिवृत्यपरिहारं परिहरन्ति । एष खल्ल गौतम । गोशालस्य मंखलिपुत्रस्य परिवत्तः एतत् खलु गौतम ! गोशालस्य मंखलिपुत्रस्य मम अन्तिकाद् आत्मना अपक्रमणं प्रज्ञप्तम् ।। मू० ६ ॥
टीका-पुनरप्याह-'तए णं अहं' इत्यादि 'तए णं अहं गोयमा ! अन्नया कयाई, गोसालेणं मं बलिपुत्तेणं सद्धिं कुम्गामाो नयराओ सिद्धत्थग्गामं नयरं संपट्टिए विहाराए' हे गौतम ! ततः खलु अहम् अन्यदा कदाचित्,
'तए णं अहं गोयमा ! अन्नया कयाई' इत्यादि ।
टीकार्थ--प्रभु पुनः आगे कहते हैं-'तए णं अहं गोयमा! अन्नया कयाइ गोसालेणं मंखलिपुत्तेणं सद्धिं कुम्नगामाओ नयरामो सिद्धत्थग्गामं नयरं संपटिए विहाराए' हे गौतम!किसी एक दिन मैंने मंलिपुत्र
"तएणं अह गोयमा ! अनया कयाइ" त्या:
टी -शानु वृत्तान्त 4111 यासे छे. “तए णं अहं गोयमा ! अत्रया कयाइ गोमालेणं मंखलिपुत्तेणं सद्धि कुम्मग्गामाओ नयराओ सिद्धत्थगाम नयरं संपढिए विहाराए" ॐ गौतम ! त्या२ मा मे हिवसे में
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૧