________________
मैयद्रिका टीका श० १५० १ सू० १ गोशालक तान्तनिरूपगन् मंखलिपुत्ते ते णं अहंगस्स महानिमित्तस्स केणइ उल्लोयमेत्ते णं सव्वेसिं पाणाणं भूयाणं, जीवाणं, सत्ताणं, इमाई छ अणइक्कमणिज्जाई वागरणाई वागरेइ, तं जहा - लाभं, अलाभं, सुहे, दुक्खं, जीवियं, मरणं तहा । तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते तेणं अडंगस्स महानिमित्तस्स केणइ उल्लोयमेत्ते णं सावत्थीए नयरीए अजिणे जिणप्पलावी अणरहा अरहप्पलावी अकेवली केवलिप्लावी असवन्नू सव्वन्नुप्पलाची अजिणे जिणस पगासेमाणे विहरइ ॥ सू० १ ॥
छाया - नमः श्रुतदेवतायै भगवत्यै । तस्मिन् काले, तस्मिन् समये श्रावस्ती नाम नगरी अभवत्, वर्णकः, तस्याः खलु श्रावस्याः नगर्याः बहिः, उत्तरपौरस्त्ये दिग्भागे, तत्र खलु कोष्ठकं नाम चैत्यम् आसीत्, वर्णकः, तत्र खलु श्रावस्त्यां नगर्यां हालाहला नाम कुम्मकारी आजीविकोपासिका परिवसति, आढ्या यावत्अपरिभूता आजोविकसमये लब्धार्या गृहीतार्था पृष्टार्था, विनिश्चितार्था, अस्थिमज्जा प्रेमानुरागरक्ता अयम् आयुष्मन् ! आजीविकसमयोऽर्थः अयं परमार्थः, शेषः अनर्थः इति आजीविकसमयेन आत्मानं भावयन्ती विहरति । तस्मिन्काले' तस्मिन् समये गोशाळो मङ्गलिपुत्रश्चतुर्विंशतिवर्षपर्यांयो हालाहलायाः कुम्भकार्याः कुम्भकारापणे आजीविकसंघसंपरिवृत्तः आजीविकसमयेन आत्मानं भावयन् विहरति । ततः खलु तस्य गोशालकस्य मङ्खलिपुत्रस्य अन्यदा कदाचित् इमे षड् दिग्चराः अन्तिकं प्रादुरभूवन् तद्यथा-शानः १, कलन्द ? २, कर्णिकारः ३, अच्छिद्रः ४, अग्निवेश्यायनः ५, अर्जुनो गोमायुपुत्रः ६, ततः खलु ते पदिक्चराः अष्टविधं पूर्वगतं मार्गदशमं स्त्रकैः स्वकैः मतिदर्शनैः निर्यूहयन्ति, निर्यूहच गोशालं मङ्खलिपुत्रम् उपस्थितवन्तः । ततः खलु स गोशालो मङ्खलिपुत्रः तस्य अष्टाङ्गस्य महानिमित्तस्य केनचित् उद्देशमात्रेण सर्वेषां प्राणानां भूतानां जीवानां सच्चानाम् इमानि षट् अनतिक्रमणीयानि व्याकरणानि व्याकरोति, तद्यथा-लाभः १, अलाभः २, सुखम् २, दुःखम् ४, जीवितम् ५, मरणतथा ६, ततः खलु स गोशाको मकिपुत्रस्तेन अष्टाङ्गस्प महानिमित्तस्य केनचित् उल्लोकमा श्रेण श्रावस्त्यां नगर्या अजिनो जिनप्रलापी, अनर्द्दन् अर्हस्पळापी, अकेली केवलिप्रलापी, असर्वज्ञः सर्वज्ञपलापी, अजिनो जिनशब्द प्रकाशयन् विहरति ॥ सू० १ ॥
9
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૧
४४३
