________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ० ४ सू० १० अवगाहनाद्वारनिरूपण ६७९ उक्तयुक्तेः । गौतमः पृच्छवि-'केवइया अहम्मस्थिकायप्पएसा ओगाढा ?' तत्र कियन्तोऽधर्मास्तिकायप्रदेशा अवगाढा भवन्ति ? भगवानाह-'नथि एक्को वि हे गौतम ! तत्र एकोऽपि अधर्मास्तिकायमदेशोऽवगाढो नास्ति, स्वस्थाने स्वप्रदेशान्तरस्यावगाहाभावात् 'सेसं जहा घम्मस्थिकायस्स' शेषं तत्र आकाशास्तिकायप्रदेशावगाहादिकं यथा धर्मास्तिकायस्य प्रतिपादितं तथैव अध___ अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'केवइया अहम्मस्थिकाय पएसा ओगाढा' हे भदन्त ! जहां पर एक अधर्मास्तिकाय प्रदेश अवगाढ है-वहां पर अधर्मास्तिकाय के और कितने प्रदेश अवगाढ हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'नथि एको थि' हे गौतम ! वहां पर एक. भी अधर्मास्तिकाय प्रदेश अवगाढ नहीं है। क्योंकि अपने अवगाह स्थान में अपने ही अन्य प्रदेश के अवगाह होने का अभाव रहता है। ' सेसं जहा धम्मस्थिकायस्स' जैसा धर्मास्तिकाय के प्रकरण में आकाशास्तिकाप के प्रदेश के अवगाहादि का कथन किया गया है वैसा ही शेष कथन यहां अधर्मास्तिकाय के विषय में भी जानना चाहिये । अर्थात् जहां अधर्मास्तिकाय का एकपदेश अवगाढ है वहां पर आकाशास्तिकाय का भी एकप्रदेश अवगाढ है, जहां अधर्मास्तिकाय का एक प्रदेश अवगाढ है, वहां जीशस्तिकाय के भी अनन्त प्रदेश अवगाढ हैं, जहां अधर्मास्तिकाय का एकप्रदेश अवगाढ है वहां पुद्गलास्तिकाय के भी अनन्तप्रदेश अधगाढ हैं, तथा जहां पर अधर्मास्तिकाय का एक
गौतम स्वाभानी प्रश्न-" केवइया अहम्मस्थिकायप्पपसा अवगाढा ". ભગવાન ! જ્યાં એક અવર્માસ્તિકાય પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે, તે સ્થાન પર કેટલા અધર્માસ્તિકાયના બીજા પ્રદેશે અવગાઢ હોય છે?
महावीर प्रभुना उत्तर-“नथि एको वि" हे गीतम! ते स्थान ५२ બીજો એક પણ અપમસ્તિ કાયપ્રદેશ અવગાઢ હેતે નથી, કારણ કે પિતાના જ અવગાહસ્થાનમાં પોતાના જ અન્ય પ્રદેશની અવગાહના થવાનો અભાવ २. सेसं जहा धम्मस्थिकायस्स" मास्तियन ५४२ मा मा1શસ્તિકાચના પ્રદેશના અલગ હાવિનું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એવું જ બાકીનું કથન અહીં અધર્માસ્તિકાયના વિષયમાં પણ સમજવું એટલે કે જ્યાં અધમસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ અવગાઢ છે, ત્યાં આકાશાસ્તિકાયનો પણ એક પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે. જ્યાં અધર્માસ્તિકાયને એક પ્રદેશ અવગાઢ છે. ત્યાં જીવાસ્તિકાયના પણ અનંત પ્રદેશ અવગાઢ છે, જ્યાં અધમસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ અવગાઢ છે ત્યાં પુદ્ગલારિતકાયના પણ અનંત પ્રદેશે અવગાઢ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૦
