________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ०४ सू० ६ दिविदिप्रवहद्वारनिरूपणम् ५९७ रुगाइया, रुगप्पवा, चउप्पएसाइया, चउप्परसवित्थिन्ना, अणुत्तरा लोगं पडुच्च, सेसं जहा अग्गेयी, नवरं रुयगसंठिया पण्णत्ता, एवं तमा वि ॥सू० ६ ॥
छाया - ऐन्द्री खलु भदन्त । दिक् किमादिका, किं मवदा, कति प्रदेशादिका, कतिप्रदेशोत्तरा, कतिपदेशिका, किं पर्यवसिता, कि संस्थिता प्रज्ञता ? गौतम ! ऐन्द्री खलु दिक रुचकादिका, रुचकपत्रहा, द्विपदेशादिका, द्विपदेशोत्तरा, लोकं मतीत्य असंख्येयमदेशिका, अलोकं प्रतीत्य अनन्तप्रदेशिका, लोकं प्रतीत्य सादिका सपर्यवसिता, अलोकं प्रतीत्य सादिका अपर्यवसिता, लोकं प्रतीत्य मुरजसंस्थिता, अलोकं प्रतीत्य शकटौधः संस्थिता प्रज्ञता । आग्नेयी खलु भदन्त ! दिक् किमादिका, किं प्रवहा, कति प्रदेशादिका, कतिमदेशविस्तीर्णा, कतिप्रदेशिका, किं पर्यवसिता, किं संस्थिता प्रज्ञप्ता ? गौतम ! आग्नेयी खलु दिक् रुचकादिका, रुचकपवदा, एकमदेशादिका, एकम देशविस्तीर्णा, अनुत्तरा, लोकं प्रतीत्य असंख्येयप्रदेशिका, अलोकं प्रतीत्य अनन्तप्रदेशिका, लोकं प्रतीत्य सादिका सपर्यवसिता, अलोकं प्रतीत्य सादिका अपर्यवासिता, छिन्नमुक्तावलीसंस्थिता प्रज्ञप्ता । याम्या यथा ऐन्द्री । नैर्ऋती यथा आग्नेयी । एवं यथा ऐन्द्री तथा दिशश्चतस्रः, यथा आग्नेयी तथा चतुस्त्रोऽपि विदिशः । विमला खल भदन्त ! दिक् किमादिका: ? पृच्छा, यथा आग्नेयी, गौतम ! विमला खलु दिक् रुचकादिका, रुचकमवा, चतुष्पदेशादिका, चतुष्पदेशविस्तीर्णा, अनुत्तरा, लोकं प्रतीत्य शेषं यथा आग्नेयी, नवरं रुचकसंस्थिता प्रज्ञप्ता, एवं तमाऽपि ।। सू० ६ ॥
टीका - अथ षष्ठं दिक् विदिक् प्रवहद्वारमाह - ' इंदा णं भंते ' इत्यादि । इंदाणं भंते । दिसा किमाइका, किं पवहा, कइपएसाइया, कइपएसुतरा, कइपएसिया, दिग्विदिक् प्रवहद्वार वक्तव्यता ॥
'इंदा र्णं भंते । दिसा किमाइया' इत्यादि ।
टीकार्थ - इस सूत्र द्वारा सूत्रकार ने दिक् विदिक् प्रवहद्वार का निरूपण किया है - इस में गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है- 'इंदा णं भंते ! दिसा' हे भदन्त । ऐन्द्री दिशा- पूर्वदिशा (किमाइया) क्या आदिवाली - द्विग्विधि अवडेद्वार वक्तव्यता
" इंदा णं भंते! दिसा किमाइया " त्याहि
ટીકા-સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં દિક્ વિદિક્ પ્રવહદ્વારનુ નિરૂપણ કર્યું છે, गौतम स्वामी भडावीर प्रभुने सेवा प्रश्न पूछे छे - " इंदा णं भंते ! दिसा किमाइया ?" हे भगवन् ! सैन्द्रीहिशा ( पूर्व हिशा) शु महिवाणी छे ? भेटखे
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
-