________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ० २ सू० १ देवविशेषनिरूपणम् ५४१ ज्ञान्यादयश्च्यावयितव्या इति भावः, शेषं तदेव-पूर्वोक्तवदेव बोध्यम् । ' असं खेजवित्थडेसु एवं चेव तिन्नि गमगा, नवरं तिसु वि गमएसु असंखेज्जा भाणियवा' असंख्येयविस्तृतेषु सौधर्म विमानावासेषु एवमेव संख्येयविस्तृतवदेव त्रीणि गमकानि-उत्पादादिविषयकाणि बोध्यानि, नवरं--पूर्वापेक्षया विशेषस्तुविष्वपि गमकेषु असंख्येयाः सौधर्मादिकाः भणितव्याः। 'ओहिनाणी य, ओहिदसणी य संखेना चयंति, सेसं तं चेव' अवधिज्ञानिनश्च, अधिदर्शनिनश्च संख्येयाश्च्यवन्ति, संख्येयानामेव तीर्थङ्करादित्वेनोत्पादसद्भावात् , शेषं तदेव-पूर्वोक्तवदेव अवसे यम् , 'एवं जहा सोहम्मे वत्तव्यया भणिया तहा ईसाणे वि छ गमगा पूर्वोक्त जैसा ही जानना चाहिये 'असंखेज्जवित्थडेसु एवं चेत्र तिन्निगमगा, नवरं तिसु वि गमएप्लु असंखेज्जा भाणियव्या' तथा असं. ख्यातयोजनविस्तावाले जो सौधर्मविमोनावास हैं उनमें संख्यात. योजनविस्तारवाले सौधर्मविमानावासों के जैसे उत्पाद, उद्वर्त्तना, सत्ताविषयक आलापक कहना चाहिये । परन्तु इन आलापकों में संख्यातपद की जगह असंख्यातपद का प्रयोग करना चाहिये। 'अवधिज्ञानी और अवधिदर्शनी यहां से-असंख्यातयोजनविस्तारवाले सौधर्मविमानावासों से-असंख्यात की मात्रा में चवित नहीं होते हैंकिन्तु संख्यात की मात्रा में ही चवित होते हैं। क्योंकि तीर्थकरादिकरूप से जो उत्पन्न होते हैं, वे संख्यात ही उत्पन्न होते हैं असख्यात नहीं । बोकी का और सब कथन पहिले कहे गये जैसा ही जानना चाहिये । 'एवं जहा सोहम्मे वत्तवया भणिया, तहा ईसाणे થાય છે. બાકીનું સમસ્ત કથન જ્યોતિષિકેના કથન જેવું જ સમજવું. " असंखेज्जवित्थडे एवं चेत्र तिन्नि गमगा, नवरं तिसु वि गमएसु असंखेज्जा भाणियवा" असभ्यात योनना विस्तार २ सौधम ६५न विभा. નાવાસો છે, તેમાં સંખ્યાત એજનના વિસ્તારવાળા વિમાનાવાસના જેવાં જ ઉત્પાદ, ઉદ્વર્તાના અને સત્તાવિષયક આલાપકે કહેવા જોઈએ, પરંતુ આ આલાપકેમાં સંખ્યાત પદને બદલે અસંખ્યાત પદને પ્રયોગ કરવે જોઈએ
અવધિજ્ઞાની અને અવધિદર્શની અહીંથી (અસંખ્યાત એજનના વિસ્તારવાળા સૌધર્મવિમાનાવાસમાંથી) અસંખ્યાતની માત્રામાં યુત થતા નથી, પણ સંખ્યાતની માત્રામાં જ યુત થાય છે, કારણ કે જે છે ત્યાંથી આવીને તીર્થકરાદિ રૂપે ઉત્પન્ન થાય છે, તેમની સંખ્યા સંખ્યાત જ છે, અસંખ્યાત નથી બાકીનું સમસ્ત કથન પૂર્વોક્ત કથન અનુસાર જ સમજવું
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
