________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ० २ सू० १ देवविशेषनिरूपणम् ५३१ आलापकेषु संख्येयेषु संख्येयविस्तृतेषु असुरकुमारावासेषु चतस्त्रोलेश्या:-कृष्णलेश्याः १, नीललेश्या २, कापोतलेश्या ३, तेजोलेश्या ४, च भणितव्याः, एताश्चतस्र एव हि लेश्याः असुरकुमारादीनां भवन्ति । 'एवं असंखेज्जवित्थडेसु वि, नवरं तिमु वि गमएस असंखेज्ना भाणियव्वा, जाव असंखेज्जा अचरिमा पण्णत्ता' एवं-पूर्वोक्तरीत्यैव असंख्येयविस्तृतेष्वपि असुरकुमारावासेषु संख्येयविस्तृतासुरकुमारावासवदेव सर्व बोध्यम् किन्तु नवरं-पूर्वापेक्षया विशेषस्तु विष्धपि गम केषु 'उत्पा दोद्वर्तना-सत्ता' विषयेषु अभिलापकेषु असंख्येया भणितव्या-वक्तव्याः, यावत्असंख्येयाः असुरकुमाराः, असंख्येयाः कृष्णपक्षिकाः, असंख्येयाः शुक्लपक्षिकाः, भाणियवाओ' संख्यातयोजनविस्तारवाले असुरकुमारावासों में जो उत्पाद, उद्वर्त्तना और सत्ता के आलापक कहे गये हैं उनमें कृष्ण लेश्या, नीललेश्या, कापोतलेश्या और तेजोलेश्या ये चार लेश्याएँ कहनी चाहिये । क्योंकि असुरकुमारादिकों में ये चार लेश्याएँ ही होती हैं । एवं अखेजवित्थडेलु वि, नवरं तिसु वि गमएस असं. खेज्जा भाणियव्वा, जाव असंखेज्जा अचरिमा पण्णत्ता' इसी प्रकार से-संख्यातयोजन विस्तारवाले असुरकुमारावासों की तरह से ही पूर्वोक्त रीति के अनुसार असंख्यात योजनविस्तारवाले भी असुरकुमारावासों में सब कथन जानना चाहिये । परन्तु असंख्यात योजन विस्तारवाले असुरकुमारावासों में जो उत्पाद, उद्वर्तना और सत्ता संबंधी तीन आलापक कहे गये हैं-वहां 'असंख्यात' ऐसा पाठ कहना चाहिये। यावत् असंख्यात असुरकुमार हैं, अमख्यात कृष्णपाक्षिक हैं, ज्जेसु चत्तारि लेस्साओ भाणियव्वाओ" यात योजना विस्ता२१॥ અસુરકુમારાવાસમાં જે ઉત્પાદ, ઉદ્વર્તન અને સત્તા (વિદ્યમાનતા) વિષયક આલાપકે કહ્યા છે, તેમાં કૃષ્ણલેશ્યા, નીલલેશ્યા, કાપતલેશ્યા અને તેજલેશ્યા, આ ચાર લેસ્થાઓ કહેવી જોઈએ, કારણ કે અસુરકુમારદિકેમાં ચાર લેશ્યાઓ ४ सलवी श छे. "एवं असंखेज्जवित्थडेसु वि, नवरं तिसु वि गमएसु असंखेज्ज। भाणियव्वा, जाव असंखेजा अचरिमा पण्णत्ता" मे प्रमाणेસંખ્યાત જનના વિસ્તારવાળા અસુરકુમારાવાસની જેમ જ-અસંખ્યાત
જનના વિસ્તારવાળા અસુરકુમારાવાસમાં પણ સમજવું પરંતુ અસંખ્યાત જિનના વિસ્તારવાળા અસુરકુમારાવાસમાં ઉત્પાદ, ઉદ્વર્તન અને સત્તા વિષયક ત્રણ આલાપકોમાં “ સંખ્યાત” ને બદલે “અસંખ્યાત પદ કહેવું જોઈએ જેમ કે-અસંખ્યાત એજનના વિસ્તારવાળા અસુરકુમારાવાસમાં અસંખ્યાત અસુરકુમારે છે, અસંખ્યાત કૃષ્ણપાક્ષિક છે, અસંખ્યાત શુકલ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
