________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ०१ सू० ६ रत्नप्रभायां नैरयिकोत्पत्यादिनि ५०१ नेरइया पुच्छा ? गोयमा ! सम्मद्दिट्ठी नेरइया न उववज्जति, मिच्छादिट्ठी नेरड्या उज्जति, सम्मामिच्छादिट्ठी नेरइया न उववज्जति । एवं उव्वहंति वि । अविरहिए जहेव रयणपभाए, एवं असंखेज्जवित्थडेसु वि तिन्नि गमगा || सू० ६ ॥
छाया - अस्यां खलु भदन्त ! रत्नप्रभायां पृथिव्यां त्रिंशति निरयावा सशतसहस्रेषु संख्येयविस्तृतेषु नरकेषु किं सम्यग्दृष्टयो नैरयिका उपपद्यन्ते ? मिथ्यादृष्टयो नैरयिका उपपद्यन्ते ? सम्यग् मिध्यादृष्टयो नैरयिका उपपद्यन्ते ? गौतम ! सम्यहृष्टोऽपि नैरथिका उपपद्यन्ते, मिथ्यादृष्टयोऽपि नैरयिका उपपद्यन्ते, नो सम्यग्रमिथ्यादृष्टयो नैरयिका उपपद्यन्ते, अस्यां खलु भदन्त ! रत्नप्रभायां पृथिव्यां त्रिंशति निरयावा सशतसहस्त्रेषु संख्येयविस्तृतेषु नरकेषु किं सम्यग्दृष्टयो नैरयिका उद्वर्तन्ते ? एवं चैत्र, अस्यां खलु भदन्त ! रत्नमभायां पृथिव्यां त्रिशति निरयावास शतसहस्रेषु संख्येयविस्तृता नरकाः किं सम्यद्दिष्टभिः नैरथिकैरविरहिताः, मिथ्यादृष्टिभिः नैरविकैरविरहिताः सम्यगुमिध्यादृष्टिभिः नैरयिकैरविरहिता वा ? गौतम ! सम्यग्दृष्टिभिरपि नैरथिकैरविरहिताः, मिथ्यादृष्टिभिरपि नैरविकैरविरहिताः सम्यगु मिथ्यादृष्टिभिः नैरयिकैरविरहिताः विरहिता वा एवम् असंख्येयविस्तृतेष्वपि त्रीणि गमकानि भणितव्यानि, एवं शर्करामभायामपि, एवं यावत् - तमायामपि, अधः सप्तम्यां खलु भदन्त ! पृथिव्यां पञ्च अनुत्तरेषु यावत् संख्येयविस्तृते नरके किं सम्यग्दृष्टयो नैरथिकाः पृच्छा ? गौतम ! सम्यग्दृष्टयो नैरयिका न उपपद्यन्ते, मिथ्यादृष्टयो नैरयिका उपपद्यन्ते, सम्यग् मिथ्यादृष्टयो नैरविका न उपपद्यन्ते, एवम् उद्वर्तन्तेऽपि, अनिरहितो यथैव रत्नप्रभायाम्, एवम् असंख्येयविस्तृतेष्वपि त्रीणि गमकानि । सू. ६ ॥
टीका - अथ रत्नमनादि नरकवक्तव्यतामेव सम्यग्दृष्टायपेक्षया मरूपयितुमाह-' इमी से णं भंते' इत्यादि । 'इमी से णं भंते! रयणधमाए पुढवीए तीसाए
"
'इमी से णं भंते!' इत्यादि ।
टीकार्थ- - सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा रत्नप्रभा आदि नरकों की amount को ही सम्यग्दृष्टि आदि की अपेक्षा लेकर प्ररूपित की हैइमीसे णं भंते ! त्याहि
ટીકા-સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં રત્નપ્રભા આદિ નરકાની વતવ્યતાની જ સમ્યગ્દષ્ટિ આદિ જીવાની અપેક્ષાએ પ્રરૂપણા કરી છે. આ વિષયને અનુ.
66
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦