________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० ९ सू० ५ भव्यद्रव्यदेवाद्युद्वत्तेननिरूपणम् ३३९ कुत्र गच्छन्ति ? कुत्र उपपद्यन्ते १ इति पृच्छा, भगवानाह - 'जहा वक्कतीए असुरकुमाराणं उट्टगा वहा भाणियना' हे गौतम! यथा व्युत्क्रान्तिके - प्रज्ञापनायाः षष्ठपदे, असुरकुमाराणाम् उदवर्तना भणिता, तथा भावदेवानामपि उद्वर्तना भणितव्या वक्तव्या, तथा च असुरकुमाराः बहुषु जीवस्थानेषु गच्छन्ति, अतस्तैरतिदेशः प्रतिपादितः असुरकुमारादयः ईशानान्ताः देवाः पृथिव्यादिष्वपि गच्छन्तीति भावः ॥
अथ - संस्थिति 'संचिणा' द्वारमाह-' भवियदव्यदेवेणं' इत्यादि' 'भवियosदेवे णं भंते । भवियदव्यदेवेत्ति कालओ केवच्चिरं होइ ?' गौतमः पृच्छतिहे भदन्त | भविकद्रव्यदेवः खलु 'भवियदव्वदेवः' इति पर्यायमपरित्यजन्, कालतः कालापेक्षया, कियचिरं-कियटकालावधि भवति । तिष्ठति ? भगवानाह - 'गोयमा ! बाद ही कहां जाते हैं ? कहां उत्पन्न होते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं'जहा वक्कंतीए असुरकुमाराणं उच्बट्टणा तहा भाणियव्वा' हे गौतम! जिस प्रकार से प्रज्ञापना के छठे पद में असुरकुमारों की उद्वर्तना कही जा चुकी है, उसी प्रकार से यहां पर भांवदेवों की भी उद्वर्तना कहनी चाहिये तथा च- असुरकुमार अनेक जीवस्थानों में जाते हैं इसलिये उनकी वक्तव्यता के समान इनकी वक्तव्यता कही गई है कहने का तात्पर्य यह है कि असुरकुमारादि ईशानान्त देव पृथिव्यादिकों में भी जाते हैं। अब सूत्रकार 'संचिणा' संस्थिति द्वार का कथन करते हैं- इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है-' भवियदत्रदेवेणं भंते ! भवियदव्वदेवे तिकालओ केवचिरं होइ ' हे भदन्त । भविकद्रव्यदेव " भविकद्रव्यदेव
महावीर अलुना उत्तर- " जहा वकंतीए असुरकुमाराणं उच्त्रणा, तहा भाणियन्त्रा " हे गौतम! प्रज्ञायता सूत्रमा छुट्टा पदमा असुरकुभारानी - ના વિષે જેવું કથત કરવામાં આવ્યુ' છે, એવુ' જ કથન ભાવàવાની ઉ. ત્તના વિષે પણ કરવું જોઈએ જેમ કે અસુરકુમારે અનેક જીવસ્થાનેમાં જાય છે. પૃથ્વીકાયાક્રિકામાં તેમની ઉત્પત્તિ થાય છે, એવુ' ત્યાં કહેવામાં આવ્યું છે. એવુ... જ કથન ભાવદેવાતી ઉદ્ધત્તના વિષે પણ સમજવું અસુરકુમારથી લઈને ઇશાન પન્તના દેવા પૃથ્વીકાયાક્રિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. ઈત્યાદિ કથન અહી પણ ગ્રહણ કરવાનું છે.
वे सूत्र “ संचिणा " संस्थिति द्वारतु' स्थन उरे छे-गौतम स्वाभी या विषयने अनुझङ्क्षीने महावीर प्रभुने येथे प्रश्न पूछे छे ! - " भवियदव्वदेवेर्ण भंते भवियत्रदेवेत्ति कालओ केवचिर होइ ?" हे भगवन् ! लविद्रव्य हेव
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦