________________
भगवतीसूत्रे
-
___ अथ सप्तमोद्देशकः मारभ्यते
द्वादशशतके सप्तमोदेशकस्य संक्षिप्तविषयविवरणम्लोकस्य महत्ववर्णनम् , नारकपृथिवीप्ररूपणम् , जीवस्य रत्नप्रभादिप्रत्येकनरकायासे पृथिवीकायिकादितया उत्पत्तिवर्णनम् , सर्वजीवानां शर्करामभानरकावासे पृथिवीकायिकादितया उत्पत्तिवर्णनम् , तमापृथिव्यामुत्पत्तिवर्णनंच, सप्तमपृथिवीनरकावासे पूर्वोत्पत्तिवर्णनम् , ततः अमुरकुमारस्य पृथिवीकायिकाधावासेषु पूर्वमुत्पत्तिवर्णनम् , द्वीन्द्रियावासेषु पूर्वमुत्पत्तिवर्णनम् . ततः सनत्कुमारकल्पे, वेयकविमानावासे, अनुत्तरविमानावासे च पूर्वमुत्पत्तिवर्णनम् । जीवस्य सर्वजीवानां
सातवें उद्देशेका प्रारंभबारहवें शतक के इस सप्तम उद्देशक में जो विषय कहा गया है उसका विवरण संक्षेप के इस प्रकार है
लोक के महत्व का वर्णन, नारकपृथिवियों की प्ररूपणा, रत्नप्रभा आदि प्रत्येक नरकावास में जीव की पृथिवीकायिकादि रूप से उत्पत्ति, का वर्णन, शर्कराप्रभानरकावास में समस्त जीवों की पृथिवीकायिकादिरूप से उत्पत्ति का कथन, इसी प्रकार यावत् तमापृथिवी में भी जीव की पृथिवीकायिकादिरूप से उत्पत्ति होने का वर्णन, सप्तमपृथिवी के नरकावास में पूर्वोत्पत्ति का वर्णन, असुरकुमारों के आवासों में जीव का पृथिवीकायिक आदि रूप से उत्पत्ति होने का वर्णन, पृथिवीकायिक आदि आवासों में जीव की पूर्वोत्पत्ति का वर्णन इसी प्रकार से द्वीन्द्रियावासों में जीव की पूर्वोत्पत्ति का वर्णन, यावत् ईशान तक इसके बाद सनत्कुमारादि कल्पों में, अवेधक विमानावास में और अनुत्तरविमा
सातभा उद्देशाने। प्रारमઆ સાતમાં ઉદ્દેશકમાં પ્રતિપાદિત વિષયને સંક્ષિપ્ત સારાંશ નીચે પ્રમાણે છે.
લેકના મહત્ત્વનું વર્ણન, નારક પૃથ્વીઓની પ્રરૂપણા, રત્નમભા આદિ પ્રત્યેક નરકાવાસમાં પૃથ્વીકાયિક આદિ રૂપે જીવોની ઉત્પત્તિનું વર્ણન, શકે. રાપ્રભા નરકાવાસમાં જીની પૃથ્વીકાયિક આદિ રૂપે ઉત્પત્તિનું વર્ણન, એજ પ્રમાણે તમ પ્રભા અને સાતમી તમતમાં પૃથ્વીમાં પણ જીવની પૃથ્વીકાયિ. કાદિ રૂપે પૂર્વોત્પત્તિનું વર્ણન, અસુરકુમારના આવામાં જીવની પૃથ્વીકાયિક આદિ રૂપે ઉત્પત્તિ થવાનું કથન, પૃવીકાયિક આદિ આવામાં જીવની પૂર્વોત્પત્તિનું વર્ણન એજ પ્રમાણે દ્વીન્દ્રિયાદિ આવામાં જીવની પૂર્વોત્પત્તિનું વર્ણન, સનસ્કુમારાદિ કપમાં વેયક વિમાનાવામાં, અને અનુત્તરવિમાના
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
