________________
ता।
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० ६ षष्ठोद्देशकस्य विषयविवरणम् २०१
अथ षष्ठोद्देशकः मारभ्यते द्वादशशतके षष्ठोद्देशकस्य संक्षिप्तविषयविवरणम् ॥ राहोश्चन्द्रग्रसनविषये अन्यतीथिकवक्तव्यता खण्डनम्, तदनन्तरं राहदेवस्यवर्णनम् , राहुनामानि, राहुविमानवर्णनम् , राहोर्यातायातसमये चन्द्रप्रकाशाच्छादनवर्णनम् , राहुमकारमरूपणम् च । राहोश्चन्द्रसूर्यावरणकालमरूपणम् , चन्द्रस्य सश्रीकत्वव्यवहारबीजप्ररूपणम् , सूर्यस्य आदित्यव्यवहारहेतुकथनम् , चन्द्रस्य अग्रमहिषीवक्तव्यता मरूपणम् , चन्द्रसूर्ययोः विशेषप्रकारकामभोगवर्णनम् ॥
राहुवक्तव्यता। मूलम्-"रायगिहे जाव एवं वयासी--बहुजणे णं भंते ! अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ, जाव एवं परूवेइ-एवं खलु राहू
छटे उद्देशेका प्रारंभ धारहवें शकत के इस छठे उद्देशे में जो जो विषय कहा गया हैउसका विवरण संक्षेप से इस प्रकार है-राहु जब चन्द्रमा को ग्रसता है-तब चन्द्रग्रहण होता है-इस विषय में अन्यतीर्थिकजनों की जो मान्यता है वह ठीक नहीं है-ऐसा कथन राहुदेव का वर्णन राह के नाम राहु विमान का वर्णन राहु के गमनागमन के समय में चन्द्रप्रकाश के आच्छादन का वर्णन राहुप्रकारप्ररूपण राहु के चन्द्र और सूर्य को आवरण करने के काल का प्ररूपण चन्द्र को 'सश्री' कहने का कारण सूर्य को आदित्य कहने में हेतु का कथन चन्द्र की अग्रमहिषियों का कथन चन्द्र और सूर्य के विशेषप्रकार के कामभोग का वर्णन.
1 देशान। पारसઆ છઠ્ઠા ઉદ્દેશકમાં પ્રતિપાદિત વિષયને સંક્ષિપ્ત સારાંશ નીચે પ્રમાણે છે-“રાહ જ્યારે ચન્દ્રમાને ગ્રાસ કરે છે, ત્યારે ચન્દ્રગ્રહણ થાય છે, ” આ પ્રકારની અન્યતીથિકની માન્યતા મિયા હોવાનું પ્રતિપાદન રાહદેવનું વર્ણન-રાહુનાં નામનું કથન-રાહુના વિમાનનું વર્ણન રાહુની અવરજવર થાય ત્યારે ચન્દ્રપ્રકાશના આચ્છાદનનું કથન રાહુના પ્રકારનું કથન-સૂર્ય ચન્દ્રને રાહુ કયારે આચ્છાદિત કરે છે, તેનું કથન ચન્દ્રને “શ્રી” કહેવાના કારણનું નિરૂપણ-સૂર્યને “આદિત્ય” કહેવાના કારણનું નિરૂપણ ચન્દ્રની અમહિષીઓનું કથન ચન્દ્ર અને સૂર્યના વિશિષ્ટ કામગનું વર્ણન.
म० २६
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
