________________
१८०
भगवतीसूत्रे पश्चरसाष्टस्पर्शवत्वेन वक्तव्यता भणितव्या, 'जंबुद्दीवे दीये जाव सयंभूरमणे समुद्दे सोहम्मे कप्पे, जाव इसिपब्भारा पुढवी, नेरइयावासा जाव वेमाणियावासा, एयाणि सवाणि अट्टफासाणि' जम्बूद्वीपो द्वीपः यावत् लवणसमुद्रादिः धातकि खण्डः स्वयम्भूरमणः समुद्रः, सौधर्मः कल्पः, यावत्-ईशान-सनत्कुमार-माहेन्द्रब्रह्मलोक-लान्तक-महाशुक्र-सहस्रारानतप्राणता-रणा-च्युतकल्पाः, नवग्रैवेयकाणि, विजयवैजयन्तजयन्तापराजिताः, ईवस्माग्भारा पृथिवी, नैरयिकावासाःयावत्-असुरकुमारादिभवनपतिवासाः, ज्योतिषिकावासाः, वैमानिकावासाः एतानि सर्वाणि वस्तूनि पञ्चवर्णाष्टस्पर्शानि प्रज्ञप्तानि। गौतमः पृच्छति-नेरहयाणं भंते ! कइवण्णा, जाव कइफासा पण्णत्ता?" हे भदन्त । नैरयिकाः खलु सहित होने की वक्तव्यता पांचवीं पृथिवी में, चौथी पृथिवी में तीसरी में, दूसरी पृथिवी में, और पहिली पृथिवी में कहना चाहिये किन्तु अवकाशान्तर सभी अरूपी हैं अतः उनमें वर्णादि नहीं हैं । “जंबूद्दीचे दीवे, जाव सयंभूरमणे समुद्दे, सोहम्मे कप्पे, जाव ईसिफभारापुढवी, नेरइयावासा जाव वेमाणियावासा एयाणि सव्वाणि अट्टफासाणि" जम्बूद्वीप नामका द्वीप, यावत्-लवण समुद्र, धातकीखण्ड, यावत् स्वयंभूरमणसमुद्र, सौधर्मकल्प यावत्-ईशान-सनत्कुमार-माहेन्द्र-ब्रह्मलोक, लान्तक, महाशुक्र, सहस्रार, आनत,प्राणत, आरण, अच्युत, ये कल्प, नौ ग्रैवेयक, विजय, वैजयन्त, जयन्त, अपराजित, सर्वार्थसिद्ध, ईष. स्मारभारापृथिवी, नैरयिकावास, यावत्-असुरकुमारादि भवनपत्या. वास, ज्योतिषिकावास, एवं वैमानिकावास, ये सब पांचवर्ण, दो गंध, पांचरस और आठ स्पर्शवाले हैं। भने मा3 २५ वजी ४३वी . " जंबुद्दीवे दीवे, जाव सयंभूरमणे समुद्दे सोहम्मे कप्पे जाव ईसिपब्भारा पुढवी, नेरइयावासा जाव वेमाणियावासा, एयाणि सव्वाणि अट्ट फासाणि" 'मूदी५ नाम द्वीप, समुद्र मle સમુદ્ર, ધાતકીખંડ, સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર, સૌધર્મ કલ્પ, ઈશાનસનકુમાર भाउन्द्र-प्रस-सान्त-माशु-सना२-मानत-मात-सारण भने અચુત, આ બાર કપ, નવ રૈવેયકવિમાને, વિજય, વૈજયન્ત, જયન્ત, અપરાજિત અને સર્વાર્થસિદ્ધ, આ પાંચ અનુત્તર વિમાન, ઈ–ાભારા પૃથ્વી, નારકાવાસે, અસુરકુમારાદિ ભવનપતિ દેવાવાસ, તિષિકાવાસે, વૈમાનિકાવાસે, ઈત્યાદિ પૌલિક પદાર્થો પણ પાંચ વર્ણોપાળા, બે ગધેવાળા, પાંચ રસેવાળા અને આઠ સ્પર્શીવાળા છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
