________________
९६
भगवतीसूत्रे
"
,
सप्तविधः पुलपरिवर्तः प्रज्ञप्तः, तद्यथा - औदारिकपुद्गलपरिवर्तः वैक्रियपुद्गलपरिवर्तः, तैजस पुद्गलवरिवर्तः, कार्मणपुद्गलपरिवर्तः, मनः पुद्गलपरिवर्तः, वचः पुद्गल परिवर्तः, अनमाणपुलपरिवर्तः, एवं यावत् वैमानिकानाम् एकैकस्य खलु भदन्त नैरधिकस्य कियन्तः औदारिकपुद्गल परिवर्त्ताः अतीताः ? अनन्ताः कियन्तः पुरस्कृताः ? कस्यचिदस्ति, कस्यचिन्नास्ति, यस्यास्ति जघन्येन एको वा, द्वौवा, त्रयो वा उत्कृष्टेन संख्येया वा, असंख्येया वा, अनन्ता वा । एकैकस्य खलु भदन्त । असुरकुमारस्य कियन्तः औदारिकपुद्गल - परिवर्तः अतीताः ? एवमेव, एवं यावत् वैमानिकस्य । एकैकस्य खलु भदन्त ! नैरयिकस्य को वैक्रियपुद्गल परिवर्ताः अतीताः ? अनन्ताः, एवं यथैव औदारिपुदलपरिवर्तास्तथैव चैक्रियपुद्गल परिवर्ता अपि भणितव्याः, एवं यावत्वैमानिकस्य एवं यावत् आनपाणापुलपरिवर्ताः एते एकत्विकाः सप्तदण्डका भवन्ति । नैरयिकाणां भदन्त । कियन्तः औदारिकपुद्गल परिवर्ताः अतीताः ? गौतम ! अनन्ताः कियन्तः पुरस्कृताः ? अनन्ताः, एवं यावत् वैमानिकानाम् । एवं वैक्रिय पुलपरिवर्ता अपि एवं यावत् आनप्राणपुद्गलपरिवर्ताः वैमानिकानाम् । एवम् एते पृथक्त्वकाः सप्तचतुर्विंशतिः दण्डकाः । एकैकस्य खलु भदन्त ! नैरयिकस्य नैरfreed कियन्तः औदारिकपुद्गलपरिवर्ताः अतीताः ? नास्ति एकोऽपि कियन्तः पुरस्कृताः ? नास्ति एकोऽपि । एकैकस्य खलु भदन्त ! नैरयिकस्य असुरकुमारत्वे कियन्तः औदारिकपुद्गल परिवर्तः अतीताः ? एवमेव, एवं यावत् स्तनितकुमारत्वे, यथा असुरकुमारत्वे । एकैकस्य खलु भदन्त । नैरयिकस्य पृथिवीकायिकत्वे किय न्तः औदारिकपुद्गल परिवर्ताः अतीताः ? अनन्ताः कियन्तः पुरस्कृताः ? कस्यचित् अस्ति कस्यचित् नास्ति, यस्यास्ति, तस्य जघन्येन एको वा, द्वौ वा, त्रयो वा, उत्कृष्टेन संख्येयावा, असंख्येया वा, अनन्ता वा, एवं यावत् मनुष्यत्वे, वानव्यन्तरज्योतिषिकवैमानिकत्वे यथा असुरकुमारत्वे । एकैकस्य खलु भदन्त असुरकुमारस्य नैरयिकत्वे कियन्तः अतीताः औदारिकपुद्गलपरिवर्तः ? एवं यथा नैरयिकस्य वक्तव्यता भणिता तथा असुरकुमारस्यापि भणितव्या, यावत् - वैमानिकानाम्, एवं यावत् - स्तनितकुमारस्य एवं पृथिवीकायिकस्यापि एवं यावत वैमानिकस्य, सर्वेषाम् एको गमः । एकैकस्य खलु भदन्त ! नैरयिकस्य कियन्तो वैक्रियपुद्गल परिवर्ताः अतीताः ? अनंताः क्रियन्तः पुरस्कृताः ? एकोतरिकाः यावत् अनन्ताः, एवं यावत् स्तनितकुमारत्वे । पृथिवी कायिकत्वे पृच्छा, नास्ति एकोऽपि कियन्तः पुरस्कृताः ? नास्ति एकोऽपि, एवं यस्य वैक्रियशरीरम् अस्ति, तत्र एकोत्तरिका, यस्य नास्ति तत्र यथा पृथिवीकायिकत्वे तथा भणिनव्यम्, यात्रत् वैमानिकस्य, वैमानिकन्वे । तैजसपुद्गलपरिवर्ताः कार्मणपुद्गल
1
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
1