________________
३०८
भगवती सूत्रे
मोक्षकतापसा स्तेपामन्तिके मुण्डो भूत्वा दिशाप्रोक्षकतापसतया प्रव्रजितुम्, मत्रजितोऽपि च खलु सन् इममेतद्रूपम् अभिग्रहम् अभिग्रहीष्यामि कल्पते मम यावज्जीवं षष्ठषष्ठेन अनिक्षिप्तेन दिशाचक्रवालेन तपःकर्मणा ऊर्ध्ववाहू प्रगृह्य
यावत विहर्तुमिति कृत्वा एवं संप्रेक्षते, संप्रेक्ष्य कल्यं यावत् ज्वलति सुबहु office यावत् घटवा कौटुम्बिकपुरुषान् शब्दयति, शब्दयित्वा एवम् अवादीतू - क्षिप्रमेव भो देवानुमियाः । हस्तिनापुरं नगरं सर्वाभ्यन्तरबाह्यम्, आसिक्त यावत् वाम् आज्ञप्तिकां प्रत्यर्पयन्ति, ततः खलु स शिवो राजा द्वितीयानपि कौटुम्बिकपुरुषान् शब्दयति, शब्दयित्वा एवम् अत्रादीत् क्षिप्रमेव भो देवानुमिया: ? शिवभद्रस्य कुमारस्य महार्थ महार्घ्यं महार्ह विपुल राज्याभिषेकम् उपस्थापयत । ततः खलु ते कौटुम्बिकपुरुपा स्तथैव यावत् उपस्थापयन्ति, ततः खलु स शित्रो राजा अनेकगणनायकदण्डनायक यावत् सन्धिपालैः सार्द्ध संपरिवृतः शिवभद्रं कुमार सिंहासनवरे पौरस्त्याभिमुखं निपादयति, निषद्य अष्टशतेन सौवर्णिकानां कलशानां यावत् अष्टशतेन भौमेयानां कलशाकां सर्वद्वय यावत् रवेण महता महता राज्याभिषेकेण अभिषिञ्चति, अभिषिच्य पक्ष्म सुकुमारया सुरभिकया गन्धकषायिक्या गात्राणि रूक्षयति, रूक्षयित्वा सरसेन गोशीर्षेण एवं यथैव जमालेः, अलङ्कारस्तथैव यावत् कल्पवृक्षकमित्र अलङ्कृतविभूषितं करोति, कृत्वा करतल यावत् कृत्वा शिवभद्रं कुमारं जयेन विजयेन वर्द्धयति वर्द्धयित्वा ताभिः इष्टाभिः कान्ताभिः प्रियाभिः यथा औषपातिके कृणिकस्य यावत् परमायुष्यं पालय इष्ट जनसंपरिवृतः हस्तिनापुरस्य नगरस्य अन्येषां च बहूनां ग्रामाकरनगर यावत् विहर इति कृत्वा जयजयशब्दं प्रयुङ्क्ते । ततः खलु स शिवभद्रः कुमारो राजा जातः, महाहिमवत्, वर्णकः यावत् विहरति ॥०१॥
टीका-पूर्वोदेश के उत्पलादीनामर्थानां निरूपितत्वेन तांश्चार्थान् सर्वज्ञ एव यावज्ञातुं समर्थः नतु अन्यः शिवराज पिँरिवेति शिवराजर्षिचरित्रं प्ररूपयितुशिवराजऋषिवक्तव्यता
'तेणं कालेणं तेणं समएणं' इत्यादि ।
टीकार्थ- पूर्व उद्देशे में उत्पल आदि पदार्था का वर्णन किया गया है । इन पदार्थों को यथार्थस्वरूप से सर्वज्ञ ही जान सकता है | शिवશિવરાજ ઋષિની વકતવ્યતા
" तेणं कालेणं तेणं समएण " इत्यादि
ટીકા—પૂર્વના ઉદ્દેશામાં ઉત્પલ આદિપદાર્થોનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યુ છે. તે પદાર્થાનુ' યથા સ્વરૂપ તા સર્વજ્ઞજ જાણી શકે છે.-શિવરાજ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯