________________
-
-
----
-
-
-
-
प्रमेयचन्द्रिका टोकाश० उ०३३ २०१३ महापौरवाश्य प्रति जमालेरश्रद्धानि० ६०१ असंबध्यमानत्वात् , तस्मात् क्रियाकाले एव क्रियमाणं वस्तु कृतमिति व्यपदिश्यते, तथाचोक्तम्-'थेराण मयं नाकयम भावओ कीरए खपुफ्फंव ।
अहब अकयंपि कीरइ कीरउ तो खरविसाणंपि ॥१॥ निच्चं किरियाइ दोसा नणु तुल्ला असइ कट्टतरया वा' पुवमभूयंच न ते दीसइ किं खरविसाणंपि ? ॥२॥ पइसम उपान्नाणं परोप्परविलक्खणाण सुबहूणं । दीहो किरियाकालो जइ दीसह किंच कुंभस्स ॥३॥ अन्नारंभे अन्न किह दीसउ ? जह घडो पडारंभे । सिवगावओ न कुभो किह दीसउ सो तदद्धाए ? ॥४॥ अंतेच्चिय आरद्धो जइ दीसइ तमि चेव को दोसो ? ।
अयंच संपइ गए किहु कीरउ किहव एसमि ? ॥५॥ इत्यादि छाया--स्थविराणां मतं नाकृतमभावतः क्रियते खपुष्पमित्र ।
अथवा अकृतमपि क्रियते क्रियतां तर्हि खरविषाणमपि ॥१॥ नित्यं क्रियादि दोषा ननु तुल्या असति कष्टतरका वा। पूर्वमभूतं च न त्वया दृश्यते किं खरविषाणमपि ? ॥२॥ प्रति समयोत्पन्नानां परस्परविलक्षणानां सुबहूनाम् । दीर्घः क्रियाकालो यदि द्रयते किंच कुम्भस्य ॥३॥ अन्यारंभे अन्यत् कथं दृश्यताम् ? यथा घटः पटारम्भे । शिवकादयो न कुम्भः कथं दृश्यतां स तदद्धायाम् ? ॥४॥ अन्ते एव आरब्धो यदि दृश्यते तस्मिन्नेवं को दोषः ।
(अनागत काले) अकृतं च सम्पति गते कथं क्रियतां कथं वा एष्यति ? ॥६॥ इति
विस्तरतोऽन्यत्र विलोकनीयम् इन दोनों कालोंमें क्रिया असंवध्यमान है। इसलिये क्रियाकालमें ही क्रियमाण वस्तु कृत है ऐसा कहा जाता है । सो ही कहा है-'थेराणमयं नाकयमभावओ' यहांसे लेकर 'अंतेच्चिय आरद्धो जइ' इस पांचवीं गाथा तक इन सब गाथाओंका पूर्वपक्ष रूप और उत्तर पक्षरूप જે તે અને કાળોમાં કિથા અસંખધ્યમાન છે. તે કારણે ક્રિયાકાળમાં જ એવું ही सय छ है भए पस्तुत छ. ४ पात "थेराणमयं नाकयम. भावओ" थी धन “ अतेञ्चिय आरद्धी जइ" म। पांयमी गाथा पयतना ગાથાઓમાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવેલ છે. તે બધી ગાથાઓને પૂર્વપક્ષ રૂપથી અને ઉત્તર પક્ષ રૂ૫ અર્થ ઉપર પ્રકટ કરવામાં આવ્યો છે. भ०-७६
श्रीभगवती. सूत्र: ८
