________________
२९०
भगवतीसूत्रे
नकं भणितं तथा देवप्रवेशनकमपि भणितव्यम् । यावत्-त्रयः चत्वारः, पञ्च, षट्, सप्त, अष्ट, नत्र, दश, संख्याताः असंख्याताश्चेति वक्तव्यम् । अथ देव द्वयविषये भङ्गानाह - अथवा एको देवो भवनवासिसु भवति, एको वानव्यन्तरेषु भवति, अथवा एको देवो भवनवासिषु भवति, एको देवो ज्योतिषिकेषु भवति, अथवा एको देवो भवनवासिषु भवति, एको देवो वैमानिकेषु भवति ।
"
66
अथ देवत्रयविषये भङ्गाः प्रदश्यन्ते - अथवा एको देवो भवनवासिषु भवति द्वौ देवौ वानयन्तरेषु भवतः, अथवा एको देवो भवनवासिषु भवति द्वौ देवौ असं खेज्जन्ति इस प्रकार से जैसा तिर्यग्प्रवेशनक कहा गया है वैसा ही यह देवप्रवेशनक भी कहना चाहिये- घावत्-तीन, चार, पांच, छह, सात, आठ, नौ, दश, संख्यात और असंख्यात देव सम्बन्धी द्विक संयोगादि का कथन, जैसा तिर्यग् प्रवेशन में तीन, चार, पांच, छह, आदि तिर्यञ्चों के द्विक संयोगादि का किया गया है वैसा ही यहाँ कहना चाहिये - देवद्वय विषयक भंग इस प्रकार से हैं अथवा एक देव भवनवासियों में होता है, और दूसरा एक वानव्यन्तरों में होता है १, अथवा एक देव भवनवासियों में होता है और दूसरा एक देव ज्योतिषिकों में होता है २, अथवा एक देव भवनवासियों में होता है और दूसरा एक देव वैमानिकों में होता है ३ इत्यादि देवत्रय विषयक भंग इस प्रकार से हैं- देवप्रवेशनक द्वारा देवभव ग्रहण करने वाले तीन देवों में से एक देव भवनवासियों में होता है, और दो देव जाव असखेज्जत्ति " આ પ્રમાણે જેવુ તિર્યંચૈાનિક પ્રવેશનકમાં કહેવામાં आव्युं छे, मेवु देवप्रवेशनमा 'हेवु लेई भेटी प्रभु, यार, यांय, छ, सात, यार्ड, नव, दृश, सौंच्यात मने असण्यात हेवाना देवप्रवेશનકના કિસચેંગ આદનું કથન, તિયર્ પ્રવેશનકમાં ત્રણ, ચાર, પાંચ, છ આદિતિય ચાના દ્વિકસચેાગાદિના કથન પ્રમાણે જ સમજવું. એ દેવના પ્રવેશનક સંબધી દ્વિકસચેાગી ભગા નીચે પ્રમાણે ખને છે-(૧) અથવા એક દેવ ભવનવાસીએમાં ઉત્પન્ન થાય છે અને ખીએ એક વાનભ્યન્તરામાં ઉત્પન્ન થાય છે. (૨) અથવા એક દેવ ભવનવાસીઓમાં અને એક દેવ જાતિષિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. (૩) અથવા એક ભવનવાસીઓમાં અને એક વૈમાનિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. ઈત્યાદિ દ્વિકસ ચાગી ભંગ સમજવા.
હવે ત્રણ દેવાના પ્રવેશનક વિષેના દ્વિકસ'ચેાગી ભંગા પ્રકટ કરવામાં આવે છે—(૧) દેવપ્રવેશનક દ્વારા દેવભવ ગ્રહણ કરતા ત્રણ દેવામાંથી એક દેવ ભવનવાસીઓમાં અને ખાકીના એ દેવ વાનભ્યન્તરામાં ઉત્પન્ન થાય છે. (૨)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૮
