________________
এখন্ধিা স্বীo 30 জুই জমঘবলিকত্ব बद्धवान् न बध्नाति, न भन्स्यति४, अस्त्येककः कश्चित् न बद्धवान् , बध्नाति, मन्त्स्यति५, अस्त्येककः कश्चित् न बद्धवान् , बध्नाति, न भन्स्यति६, अस्स्येकका न बद्धवान् , न बध्नाति, अपि तु भन्तस्यति७, अस्त्येककः कश्चित् न वद्धवान् , न बध्नाति, न वा भन्स्यति८, इति भावः। अोदं बोध्यम्-प्रथमविकल्पोक्तः कश्चिज्जीवः पूर्वभवे उपशान्तमोहत्वे सति ऐर्यापथिकं कर्म बद्धवान् , वर्तमानभवे चोपशान्तमोहत्वे बध्नाति, भाविभवे चोपशान्तमोहावस्थायाम् भन्स्यति, इति प्रथमो विकल्पः १। द्वितीयः पुनर्यः पूर्वस्मिन् भवे उपशान्तमोहत्वं लब्धवान् , वर्तमानभवे च क्षीणमोहत्वं प्राप्तः स पूर्व बद्धवान् , वर्तमाने च बध्नाति, शैलेश्यवस्थायां पुनर्न भन्स्पति२, तृतीयस्तु पूर्वजन्मनि उपशान्तमोहत्वे बदबान् , उपशान्तमोहात् पच्युतो न बध्नाति, अनागते चोपशान्तमोहत्वं यदा प्रतिपत्स्यते लेना चाहिये-यहां तक कि कोई एक जीव ऐर्यापथिक कर्म न भूतकाल में बांधा है न वर्तमान में बांधता है और न भविष्यत्काल में बांधेगा। यहां पहले और आठवें भंग का ग्रहण किया है, शेष बीच के छहभंग प्रश्न वाक्य से समझ लेना चाहिये-अतएव टीकाकार ने ' एवं तं चेव सव्वं जाय ऐसा कहा है अब वे आठों भंग यहां दिखलाये जाते हैं-भूतकाल में जिस किसी जीव ने ऐपिथिक कर्म को बांधा है, वह वर्तमान में इसे बांधता है, आगे भी बांधेगा १, कोई एक जीव ऐसा है कि जिसने पहिले ऐर्यापधिक कर्म का बंध किया होता है, वर्तमान में वह उसका बंध करता है और आगे वह उसका बन्ध नहीं रहेगा २, कोई एक जीव होता है जिसने पहिले इसका बंध किया है, पर वर्तमान काल में वह उसका बंध नहीं करता और भविष्यत् में वह उसका बंध करेगा સૂત્રોમાં બતાવ્યા પ્રમાણે બીજો વિકલ્પ પણ સમજી લેવા. આઠમે વિકલ્પ આ પ્રમાણે સમજ --“કેઈ એક જ ઐર્યાપથિક કર્મ ભૂતકાળમાં બાંધ્યું નથી, વર્તમાનમાં બાંધતા નથી અને ભવિષ્યમાં પણ બાંધશે નહીં. અહીં પહેલે અને આઠમે વિકલ્પ આપવામાં આવ્યું છે બાકીના છ વિકલ પ્રશ્ન १४य ५२थी सम देवाना छ, तथा सूत्रधारे “ एवं त चेत्र सव्वं " એજ પ્રમાણે બાકીનું સમસ્ત કથન સમજવું, એમ કહ્યું છેહવે તે આ વિકલ્પ નીચે આપવામાં આવે છે–
(૧) ભૂતકાળમાં જે જીવે ઐર્યાપથિક કર્મ બાંધ્યું છે તે વર્તમાનમાં પણ તેને બાંધે છે અને ભવિષ્યમાં પણ બાંધશે. (૨) જે જીવે ભૂતકાળમાં એર્યાપથિક કર્મને બંધ કર્યો હોય છે, તે વર્તમાનમાં તેને બંધ કરે છે અને ભવિષ્યમાં તે તેને બંધ નહીં કરે. (૩) જે જીવે ભૂતકાળમાં તેને બંધ કર્યો
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭
