________________
भगवतीसूत्रे दीवे चोदस सलिलासयसहस्सा छप्पन्नं च सहस्सा भवंतीति मक्खाया, सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति ॥ सू० १॥
नवम सयस्स पढमो उद्देसो। छाया-तस्मिन् काले तस्मिन् समये मिथिला नाम नगरी आसीत् , वर्णकः, मणिभद्र चैत्यम् , वर्णकः, स्वामी समवसृतः, पर्षत् निर्गता, यावत् भगवन्तं गौतमः पर्युगसीनः पवम् अवादीत्-कुत्र खलु भदन्त ! जम्बूद्वीपो द्वीपः, किंसंस्थानः खलु भदन्त ! जम्बूद्वीपो द्वीपः ? एवं जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिः भणितव्या, यावत् एव
-जम्बूद्रोप वक्तव्यता'तेणं कालेणं तेणे समएणं' इत्यादि।
सूत्रार्थ-(तेणं कालेणं तेणं समएणं) उस काल और उस समय में (मिहिला नाम नयरो होत्था) मिथिला नाम की नगरी थी। (वण्ण
ओ) उसका वर्णन (मणिभद्दे चेइए) वहां मणिभद्र नामका चैत्य था (वण्णओ) वर्णन (स्वामी समोसढे) वहां भगवान महावीर स्वामी पधारे (परिसा निग्गया) वहां की परिषद् उनको वंदना के लिये गई (जाव भगवं गोयमे पज्जुवासमाणे एवं वयासी-कहिणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे ? किं संठिए णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे ?) यावत् भगवान गौतम ने पर्युपासना करते हुए इस प्रकार से पूछा-हे भदन्त ! जम्बूद्वीप नामका द्वीप कहाँ पर है ? हे भदन्त ! जम्बूद्वीप नाम का द्वीप कैसे आकारवाला
दीपनी १४तव्यता" तेणं कालेणं तेणं समएणं " त्याह
सूत्रार्थ -" तेण कालेण' तेण समरण" ते णे भने ते सभये (मिहिला नामं नयरी होत्था ) मिथिता नामे नगरी ता. (वण्णओ) तेनुं वर्णन या नगरीन वन प्रभारी सभ. ( मणिभद्दे चेइए ) त्यां मालि. लद्र नामे थैत्य तु. (वष्णओ) तेनुं वर्णन पून त्याना वन प्रभार सभा. (सामी समोसढे) त्या मापान मडावीर स्वामी ५थार्या. ( परिसा निग्गया ) तमना शन ७२वाने माटे परिष४ नीजी ( जाव भगव गोयमे पज्जुवासमाणे एवं वयासी-कहिण भते ! ज बुद्द वे दीवे ? किं संठिए णं भवे ! जबुद्दीवे दीवे ? ) परिष विभ२४ गया ५छी लगवान गौतमे महावीर प्रभुने વંદણા નમસ્કાર કરીને વિનયપૂર્વક આ પ્રમાણે પૂછયું- હે ભદન્ત ! જંબુદ્વીપ નામને દ્વીપ કયાં આવેલો છે? તેને આકાર કેવો છે?
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૭