________________
भगवती सूत्रे यावत्- बुध्यते, मुच्यते, परिनिर्वाति, सर्वदुःखानामन्तं करोति किन्तु सप्ता
भवग्रहणानि पुनर्नातिक्रामति, एवं च श्रुतसम्यक्त्व देशविरतिभवास्तव संख्येया उक्ताः, ततश्चारित्राराधना रहिता ज्ञानदर्शनाराधना असंख्येयभविका अपि भवन्ति, न स्वष्टभविका एवं ' एवं दंसणाराहणं पि, एवं चरिताराहणं पि ' एवं जघन्यज्ञानाराधनावदेव जघन्यदर्शनाराधनाऽपि वक्तव्या, तथा च- जघन्यां दर्शनाराधनामाराध्य अस्त्येककः कश्चिज्जीवस्तृतीयेन भवग्रहणेन सिध्यति यावत् बुध्यते, मुच्यते, सर्वदुःखानामन्तं करोति च सप्ताष्टभकर हानि च नातिक्रा मति, एवमेव जघन्यां चारित्राराधनामपि आराध्य अस्त्येककः कथन जीवः स्तृतीयेन भवग्रहणेन सिध्यति, यात्रत् बुध्यते मुच्यते, परिनिर्वाति, सर्वदुःखानामन्तं करोतीति भावः ।। सू० २ ॥
करता है । एवं च श्रुत सम्यक्त्व एवं देशविरति संबंधी भव तो असंख्यात कहे गये हैं । इस कारण चारित्राराधना से रहित ज्ञानदर्शनाराधना असंख्यात भववाली भी होती हैं। सात आठ भववाली ही नहीं होती हैं । ( एवं दंसणाराहणं पि, एवं चरिताराहणं पि) जघन्य ज्ञानाराधना की तरह ही जघन्य दर्शनाराधना भी कहलेनी चाहिये । तथा च - जघन्य दर्शनाराधना को आराधित कर के कोई एक जीव तृतीय भव में सिद्ध होता है यावत् समस्त दुःखों का अत करता है । सान आठ यावत् समस्त दुःखों का अंत करता है। सात, आठ भवका वह उल्लंघन नहीं करता है ! इसी तरह से जघन्य चारित्राराधनाको भी आराधित करके कोई एक जीव तृतीय भव में सिद्ध होता है यावत् समस्त दुःखों का अंत करता है। यहां सब जगह ( यावत्) शब्द से " बुध्यते मुच्यते " इन क्रियापदों का ग्रहण हुआ है । सू०२ ॥
66
તે ઉલ્લંધન કરતા નથી. શ્રુત, સમ્યકત્વ અને દેશિવરિત સ’બધી ભવ તા અસખ્યાત કહ્યા છે. તે કારણે ચારિત્રારાધનાથી રહિત જ્ઞાનદર્શનારાધના અસખ્યાત ભવવાળી પણ હોય છે-સાત આઠ ભવવાળી જ હોતી નથી. एवं दसणाराहणं, एवं चरिताराहणंपि" धन्य ज्ञानाराधना अभावेन भषन्य દર્શનારાધના અને જધન્ય ચારિત્રારાધનાનું કથન પણ સમજવું. એટલે કે જાન્ય દર્શનારાધનાનું આરાધન કરીને કોઇક જીવ ત્રીજા ભવમાં સિદ્ધ થાય છે અને સમસ્ત દુ:ખાના અંત કરે છે, એવા જીવ સાત કે આઠ ભવનું ઉલ્લંઘન કરતા નથી. એજ પ્રમાણે જઘન્ય ચારિત્રારાધનાનું આરાધન કરીને કાઈક જીવ ત્રીજા ભવમાં સિદ્ધ થાય છે, શુદ્ધ થાય છે, મુક્ત થાય છે અને સમસ્ત દુ:ખાના અંત કરેછે, એવા જીવ સાત કે આઠ ભવનું ઉલ્લંધન કરતાનથી. અહીં મધી જગ્યાએ जाव अंत करेइ " साथै पथरायेक्षा 'जाव' पह द्वारा " बुध्यते भने मुच्यते " द्वियापहोने अड अश्वामां त्यां ॥ सूत्र २ ॥
"6
श्री भगवती सूत्र : ৩