________________
३३६
भगवती तिरिक्खजोणियमणुस्साणय जहा वाउक्काइयाणं ' पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकमनुष्याणां च वैक्रियशरीरप्रयोगस्य सर्वबन्धान्तरं देशबन्धान्तरं च यथा वायुकायिकानां वैक्रिय शरीरप्रयोगस्य सर्वबन्धान्तर जघन्येन अन्तर्मुहूर्तम् , उत्कर्षेण अनन्त कालं तथैवावसेयम् , ' अमुरकुमार नागकुमार जाव सहस्सारदेवाणं एएसिं जहा रयणप्पभा. पुढविनेरइयाणं' असुरकुमार नागकुमाराणं यावत् सुवर्णकुमारादिभवनपतिवानव्यन्तर-ज्योतिषिक-सौधर्मशान सनत्कुमार माहेन्द्र-ब्रह्मलान्तक शुक्रसहस्रारदेवानाम् एतेषामेकत्रिंशत्संख्यकानां देवत्वे नोदेवत्वे पुनर्देवत्वे सति असुरकुमारादिसहस्रारा. अन्तर्मुहूर्त अधिक अधिक करके कहना चाहिये। इसके वैक्रियशरीर के देशबंधक का अन्तर भी सर्वबंध के अन्तर जैसा ही जानना चाहिये। (पंचिंदियतिरिक्खजोणियमणुस्माण य जहा वाउक्काइयाणं) जिस प्रकार से वायुकायिक एकेन्द्रिय जीव के वैक्रियशरीर प्रयोग का सर्व धान्तर जघन्य से अन्तर्मुहूर्त प्रमाण कहा गया है और उत्कृष्ट से अनन्तकाल प्रमाण कहा गया है उसी प्रकार से पंचेन्द्रियतिर्यश्चों के और मनुष्यों के वैक्रियशरीरप्रयोग का सर्व बंधान्तर जघन्य से अन्तर्मुहूर्त प्रमाण और उत्कृष्ट से अनन्तकालप्रमाण कहा गया है। इसी प्रकारसे इनके वैक्रियशरीरप्रयोग का देशबंधान्तर भी जानना चाहिये। (असुर कुमार नागकुमार जाव सहस्सारदेवाणं एएसिं जहा रयणप्पभापुढवि नेरइयाणं) असुरकुमार, नागकुमार, सुवर्णकुमार आदि भवनपति, वानव्यन्तर, ज्योतिषिक, सौधर्म, ईशान, सनत्कुमार, माहेन्द्र, ब्रह्म,
સમજે. તેમને ઉત્કૃષ્ટ સર્વબંધાન્તર કાળ વનસ્પતિ કાળરૂપ અનંતકાળને સમ, અને તેમના વૈકિય શરીરને દેશબંધાન્તર કાળ પણ સર્વબંધાન્તર કાળ એટલે જ સમજ.
"चिदियतिरिक्खजोणिय मणुस्साण य जहा वाउकाइयाणं"भ वायु. કાયિકના કિય શરીરને સર્વગંધાન્તર કાળ ઓછામાં ઓછો અંતર્મુહૂર્તને અને વધારેમાં વધારે અનંતકાળનો કહ્યો છે, એ જ પ્રમાણે પંચેન્દ્રિય તિર્યકરો અને મનને વૈકિય શરીર પ્રગને સર્વબંધાન્તર કાળ ઓછામાં એ છે અતહર્તાને અને વધારેમાં વધારે અનંતકાળને સમજ. એ જ પ્રમાણે તેમના વૈકિય શરીર પ્રયોગનું દેશબંધાન્તર પણ સમજવું.
( असुरकुमार, नागकुमार जाव सहस्सारदेवाणं एएसि जहा रयणप्रभापुढवि नेरइयोणं) भसुरेशुभा२, नागभा२, सुवर्णभार माह सपनपति वा વાતવ્યન્તર દે, તથા સૌધર્મ, ઈશાન, સનકુમાર, માહેન્દ્ર, બ્રહ્મ, લાન્તક,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭
