________________
म. टी. श.८ उ ५ सू.२ स्थूलपाणातिपातादिप्रत्याख्याननिरूपणम् ६०१ गौतम ! अतीतं प्रतिक्रामति, प्रत्युत्पन्नं संवृणोति, अनागतं प्रत्याख्याति, अतोतं प्रतिक्रामन् किं १-त्रिविधं त्रिविधेन प्रतिक्रामति, २-त्रिविधं द्विविधेन प्रतिक्रामति, ३-त्रिविधम् एकविधेन प्रतिक्रामति, ४-द्विविध त्रिविधेन पतिक्रामति, ५-द्विविध द्विविधेन प्रतिक्रामति, ६-द्विविधम् एकविधेन प्रतिक्रामति, ७-एकविध त्रिविधेन प्रतिक्रामति, ८-एकविध विविधेन पात का प्रत्याख्यान होता नहीं है, ( से णं भंते ! पच्छा पच्चाइक्खमाणे किं करेइ ) बाद में होता है. अतःजब यह उसका प्रत्याख्यान करता है तो क्या करके उस समय उसका प्रत्याख्यान करता है ? (गोयमा) हे गौतम! (तोयं पडिक्कमइ, पडुप्पन्न संवरेइ, अणागयं पञ्चक्रवाह) उस समय यह श्रमणोपासक अतीतकाल में हुए प्राणातिपात का प्रतिक्रमण करता है वर्तमान में होते हुए प्राणातिपात का संवर करता है। तथा भविष्यकाल में होने वाले प्राणातिपात का प्रत्याख्यान करता है। (तीयं पडिक्कममाणे कि तिविहं तिविहेणं पडिक्कमइ १, तिविहं दुविहेणं पडिक्कमइ २, तिविहं एगविहेणं पडिक्कमइ ३) हे भदन्त ! अतीतकाल में हुए प्राणातिपातका वह जो प्रतिक्रमण करता है, सो वह प्रतिक्रमण क्या विविध का त्रिविध से करता है ? या विविध का द्विविध से करता है ? या त्रिविध का एकविध से करता है ? या (दुविहं तिविहेणं पडिक्कमह ४, दुविहं दुविहेणं पडिकमइ ५, दुविहं एगविहेणं पडिकमइ ६) द्विविधका त्रिविध से प्रतिक्रमण करता है ? या द्विविध का द्विविध से प्रतिक्रमण करता है ? या द्विविध का एकविध थता नथी. (सेणं भंते ! पच्छा पञ्चाइक्खमाणे किं करेइ ) ५ पायी याय છે, તો જ્યારે તે તેના પ્રત્યાખ્યાન કરે છે ત્યારે તે શું કહીને તેના પ્રત્યાખ્યાન કરે છે? (गोयमा !) हे गौतम! (तीयं पडिक्कमइ, पडुप्पन्न संवरेइ, आणागयं पञ्चक्खाइ) તે સમયે તે શ્રમણે પાસક ભૂતકાળમાં થયેલા પ્રાણાતિપાતનું પ્રતિક્રમણ કરે છે, વર્તમાનમાં થતાં પ્રાણાતિપાતને સંવર કરે છે અને ભવિષ્ય કાળમાં થનારા પ્રાણાતિપાતના પ્રત્યાખ્યાન ४३ . ( तीयं पडिकममाणे किं तिविहं तिषिदेणं पडिकमइ १, तिविहं दुविहेणं पडिक्कमइ २, तिविहं एगविहेणं पडिक्काइ ३) 3 -1! Adlasti यये। પ્રાણાતિપાતનું તે જે પ્રતિકમણ કરે છે તે પ્રતિક્રમણ શું ત્રિવિધનું ત્રિવિધ કરે છે? કે विविधन विधे ४२ छ ? विविधनु मे विधे ४२ १ ( दुविहं तिविहेणं पडिकमाइ ४. विहं दविहेणं पडिकमड ५, दविहं एगविहेणं पडिकमा ६) विविधन ત્રિવધે પ્રતિક્રમણ કરે છે? કે દ્ધિવિધનું દ્વિવિધ પ્રતિક્રમણ કરે છે? કે દ્વિવિધનું એકવિધે
श्री. भगवती सूत्र :