________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. १ सू. १९ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् २०१
टीका- गौतमः पृच्छति-'जइ मीसा परिणए' इत्यादि । 'जइ मीसापरिणए किं मणमीसापरिणए, वयमीसापरिणए, कायमीसापरिणए?' हे भदन्त ! यद् द्रव्यं मिश्रपरिणतं तत् किं मनोमिश्रपरिणत, वचनमिश्रपरिणत. कायमिश्रपरिणतं भवति ? भगवानाह-'गोयमा ! मणमीसापरिणए वा, वयमीसा परिणए वा, काय सव्वट्ठसिद्ध अणुत्तरोववाइय जाव कम्मासरीर मीसापरिणए वा) हे गौतम ! जैसा प्रयोगपरिणत पुद्गल द्रव्यके विषयमें कहा गया है, वैसा ही सब मिश्रपरिणतपुद्गल द्रव्यके विषयमें कहना चाहिये । यावत् वह द्रव्य पर्याप्त सर्वार्थसिद्ध अनुत्तरौपपातिककल्पातीत देवपंचेन्द्रियके कार्मणशरीरमिश्रसे परिणत होता है और अपर्याप्त सर्वार्थसिद्ध अनुत्तरौपपातिक कल्पातीत देवपंचेन्द्रियके कार्मणशरीरमिश्रसे परिणत होता है। ___टीकार्थ-इस सूत्रद्वारा गौतमने प्रभुसे ऐमा पूछा है कि 'जइ मीमापरिणए कि मणमीसापरिणए, वयमीसापरिणए, कायमीसापरिणए' हे भदन्त ! जो मिश्रपरिणत होता है वह क्या मनोमिश्रपरिणत होता है या वचनमिश्रपरिणत होता है ? या कायमिश्रपरिणत होता है ? इसके उत्तरमें प्रभु कहते हैं कि, 'गोयमा' मणमीसापरिणए वा, घयमीसापरिणए वा, कायमीसापरिणए वा' मिश्रपरिणतद्रव्य मनोकम्मासरीरग मीसापरिणए वा, अपज्जत्तसव्वट्ठसिद्ध अणुत्तरोववाइय जाव कम्मासरीर मीसापरिणए वा)ले गीतम! थन प्रयोगपरिणत द्रव्यना વિષયમાં કરવામાં આવ્યું છે, એવુંજ સમસ્ત કથન મિશ્રપરિણત પુદ્ગલ દ્રવ્યના વિષયમાં પણ કરવું જોઈએ. “તે દ્રવ્ય પર્યાપ્ત સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરૌપપાતિક કપાતીત દેવપંચેન્દ્રિયના કામણશરીરમિશ્રથી પણ પરિણત હોય છે, અને અપર્યાપ્ત સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરૌપપાતિક કલ્પાતીત દેવપંચેન્દ્રિયના કાર્માણશરીરમિશ્રથી પણ પરિણત હોય છે. અહીં સુધીનું કથન ગ્રહણ કરવું.
अथ- गौतम स्वामी महावीर प्रभुन मे प्रश पूछे छे , 'जड मीसा परिणए, कि मणमीसा परिणए, वयमीसा परिणए, कायमीसा परिणए ?' હે ભદન્ત ! જે દ્રવ્ય મિશ્રપરિણત હોય છે, તે શું મને મિશ્રપરિણુત હોય છે ? કે क्यनामश्रपरिणत डायछ ? ३ ४ायभित्रपरिणत डायछ ? उत्तर- (गोयमा !) गौतम! 'मणमीसापरिणए वा, वयमीसापरिणए वा, कायमीसा परिणए वा' મિશ્રપરિણત દ્રવ્ય મને મિશ્રપરિણત પણ હોય છે, વચનમિશ્રપરિણત પણ હોય છે, અને કાયમિશ્રપરિણત પણ હોય છે.
श्री. भगवती सूत्र :
