________________
११४
___ भगवतीसो सूक्ष्मपृथिवीकायिक० एवमेव । एवं यथानुपूर्वा यस्य यानि इन्द्रियाणि तस्य तावन्ति भणितव्यानि, यावत् ये पर्याप्तकसर्वार्थसिद्धानुत्तर-यावरदेवपञ्चन्द्रिय श्रोत्रेन्द्रिय-यावत्-स्पर्शेन्द्रियमयोगपरिणताः अपि । ते वर्णतः कालवर्णपरिणता अपि यावत् आयतसंस्थानपरिणता अपि, (अष्टमो दण्डकः ८) ॥१० ९॥ परिणया ते वण्णओ कालवनपरिणया जाव आययसंठाणपरिणया वि) जो पुद्गल अपर्याप्तक सूक्ष्मपृथिवीकायिक एकेन्द्रियकी स्पर्शनेन्द्रियके प्रयोगसे परिणत हुए कहे गये हैं, वे वर्णकी अपेक्षासे काले वर्णके रूपमें भी परिणत होते हैं, यावत् आयतसंस्थानके रूपमें भी परिणत होते हैं । (जे पजत्तसुहुमपुढवी एवं चेव, एवं जहाणुपुव्वीए जस्स जइ इंदियाणि तस्स तत्तियाणि भाणियव्वागि) जो पुद्गल पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक एकेन्द्रियकी स्पर्शन इन्द्रियके प्रयोगसे परिणत हुए कहे गये हैं, वे भी इसी तरहसे जानना चाहिये इसी तरहसे क्रमशः जिस जीवकी जितनी इन्द्रियां होती हैं उस जीवके उतनी इन्द्रियां कहनी चाहिये । (जाव जे पजत्तसव्वसिद्ध अणुत्तर जाव देवपंचिंदिय सोइंदिय जाव फासिंदियपओगपरिणया वि, ते वन्नओ कालवनपरिणयावि जाव आययसंठाणपरिणयावि) यावत् जो पुद्गल पर्याप्तक सर्वार्थसिद्ध अनुत्तरविमानवासी देवपंचेन्द्रियोंकी श्रोत्रेन्द्रियसे लेकर स्पर्शन इन्द्रियतकके प्रयोगसे परिणत हुए कहे गये हैं वे ते वण्णओ कालवण्णपरिणया जाव आययसंठाणपरिणया वि ) જે પુદ્ગલ અપર્યાપ્તક સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયિક એકેન્દ્રિયની સ્પર્શેન્દ્રિયના પ્રયોગથી પરિણત થયેલા કહ્યાં છે, તે પુદ્ગલ “વર્ણની અપેક્ષાએ કાળા વર્ણરૂપે પણ પરિણમે છે, અહીંથી શરૂ કરીને “આયત સંસ્થાનરૂપે પણ પરિણમે છે, ત્યાં સુધીનું પૂર્વોકત કથન અહીં ગ્રહણ ७२. (जे पज्जत्तसुहुमपुढवि एवं चेव, एवं जहाणुपुरिए जस्स जइ इंदियाणि तम्स तत्तियाणि भाणियबाणि) ने पुगपर्याप्त सूक्ष्मवायिमेन्द्रियनी સ્પર્શેન્દ્રિયના પ્રયોગથી પરિણુત થયેલા કહ્યાં છે, તેમને વિષે પણ અપર્યાપ્તકના જેવું જ કથન સમજવું. એ જ પ્રમાણે અનુક્રમે બધાં જીવોનું કથન કરવું. અને જે જીવને જેટલી धन्द्रिय साय छे, ते सपने तरी धन्द्रिय वनको. (जाव जे पज्जत्तसबसिद्ध अणुत्तर जाव देवपंचिंदिय सोइंदिय जाव फार्सिदिय पओगपरिणया चि, ते वण्णओ कालवनपरिणया वि जाव आययसंठाणपरिणया वि) यावतू २ पुसमा पर्याप्त સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તર વિમાનવાસી દેવપંચેનિની શ્રોત્રથી લઇને સ્પર્શ પર્યન્તની ઇન્દ્રિયના
श्री. भगवती सूत्र :
