________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.७सू.१ ऐर्यापथिक-सांपरायिकक्रियानिरूपणम् ५८३ मनुष्यः अधोऽवधिकज्ञानी, परमावधिज्ञानी, केवलज्ञानी ? । असंज्ञी जीवः अकामपूर्वकं वेदनां वेदयति ? समर्थः तीवेच्छापूर्वकं वेदनां वेदयति ? समर्थः कथं तीवेच्छापूर्वकं वेदनां वेदयतीति ।
ऐर्यापथिक-सांपरायिकक्रियावक्तव्यता । षष्ठोद्देशके जीवानां नरकोत्पत्तिरुक्ता सा चासंदृतानां भवति । तद्विपरीतस्य संवृतस्य यद् भवति तदाह-संवुडस्स णं भंते' इत्यादि । ___ मूलम्-'संवुडस्स णं भंते ! अणगारस्स आउत्तं गच्छमाण
स्स, जाव आउत्तं तुयमाणस्स, आउत्तं वत्थं पडिग्गहं कंबलं पायपुंछणं गेण्हमाणस्स वा, निक्खिवमाणस्स वा तस्स णं भंते! किं इरियावहिया किरिया कजइ, संपराइया किरिया कजइ ? गोयमा ! संवुडस्स णं अणगारस्स जाव तस्स णं इरियावहिया किरिया कज्जइ णो संपराइया, से केण?णं भंते ! एवं वुच्चइ-संवुडस्सणं जाव णो संपराइया किरिया कन्जइ ? जीव, द्वीन्द्रिय जीव, तेइन्द्रिय जीव, चतुरिन्द्रिय जीव, भोगी होते हैं या कामी होते हैं ? अल्प बहुत्व वक्तव्यता विचार । छद्मस्थ मनुष्य अधोऽवधिकज्ञानी, परमावधिज्ञानी, केवलज्ञानी असंज्ञी जीव क्या अकामपूर्वक वेदना का वेदन करता है क्या ? समर्थ होता हुआ भी कैसे अकामपूर्वक वेदनाका वेदन करता है ? क्या समर्थ तीव्र इच्छा पूर्वक वेदनाका वेदन करता है क्या ? समर्थ कैसे तीव्र इच्छापूर्वक वेदनाका वेदन करता है ? કે ભેગી હોય છે ? અલ્ય બહત્વ વિષયક વકતવ્યતાનું કથન. છવાસ્થ મનુષ્ય, અધે વધિકજ્ઞાની, પરમાવધિજ્ઞાની અને કેવલજ્ઞાનીનું કથન.
અસંસી છવ શું કામ પૂર્વક વેદનાનું વેદન કરે છે ? સર્મથ પણ શું અકામ પૂર્વક વેદનાનું વંદન કરે છે ? સમર્થ હોવા છતાં કેવી રીતે અકામપૂર્વક વેદનાનું વેદન કરે છે ? સમર્થ તીવ્ર ઈચ્છાપૂર્વક શું વેદનાનું વેદન કરે છે ? સમર્થ કેવી રીતે તીવ્ર ઇચ્છાપૂર્વક વેદનાનું વેદન કરે છે ? ઇત્યાદિ વિષયનું આ ઉદેશકમાં નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫
