________________
५६४
भगवतीसूत्रे 'हीणस्सरा, दीणस्सरा, अणिहस्सरा, जाव-अमणामस्सरा', हीनस्वराः दीनस्वरवन्तः, दीनस्वराः दैन्ययुक्तस्वरवन्तः, अनिष्टस्वराः अनभिलषितस्वराः यावत्अकान्तस्वराः अपियस्वराः अमनोज्ञस्वराः कर्कशस्वरा इत्यर्थः, अमनोऽमस्वराः मनोऽप्रियस्वरवन्तः, 'अणादेजवयणपञ्चायाया, निल्लज्जा, कूड-कवड-कलह-वहबंधवेरनिरया, मज्जायाइक्कमप्पहाणा, अकज्जनिच्चुज्जया, गुरुनियोयविणयरहिया य' अनादेयवचनप्रत्यायाताः अनादेयम् अनुपादेयं वचनं प्रत्यायातं जन्म च येषां ते तादृशाः निरर्थकवचनजन्मानः; निर्लज्जा: लज्जारहिताः, कूट-कपट कलह-वध-वैरनिरताः, कूट-कूटनामकं कूटनीतिः मिथ्याभाषणादिकं, कपट, परवञ्चनाय वेषान्तरादिकरणं, कलहः अनुचितभाषणम्, वधः पाणा. तिपातः, वन्धः निगडीकरणम् , वैरं शत्रुता, तेषु निरताः-तत्पराः, मर्यादातिक्रमप्रधानाः मर्यादायाः शिष्टाचारस्य अतिक्रमे उल्लङ्घने प्रधाना: मुख्याः, होंगे । पुनः (हीणस्सरा, दीणस्सरा, अणि?म्सरा, जाव अमणामस्सरा' स्वर इनका हीन बुरा होगा. दीनतायुक्त स्वरसे युक्त होंगे, अनभिलषितस्वरवाले होंगे, यावत् अकान्तस्वरवाले, अप्रियस्वरवाले, अमनोज्ञ स्वरवाले कर्कश स्वरवाले, अमनोमस्वरवाले मनको अप्रिय लगे ऐसे स्वरवाले होंगे 'अणाएज्जवयणपञ्चायाया, निल्लज्जा कूड-कवड-कलह वह-बंध-वेरनिरया. मज्जायाइक्कमप्पहाणा, अकज्जनिच्चुज्जया गुरुनिया यविणयरहिया य' अनुपादेयवचनवाले होंगे निरर्थक जन्मवाले होंगे. लज्जारहित होंगे । कूटनीति मिथ्याभाषण आदिमें, कपट परवञ्चन के लिये वेषान्तर आदि करने में, कलह अनुचित भाषण करनेमें, बंध प्राणातिपात क्रियामें, बंध बाँधनेमें, वैर शत्रुता करने में तत्पर रहेंगे। मर्यादा शिष्टाचार के उल्लंघन करनेमें ये मुख्य होंगे नहीं करने योग्य " हीणस्सरा. दीणस्सरा. अणिहस्सरा. जाव अमणामस्सरा" भने। २५२ हीन, (४४२, न गमे तेव) हीन, मनी, माय, मभने।ज्ञ (४४२२१२वाणा) मने ममनाम (ो प्रे२ मेव।) श. " अणाएज्जवयणपञ्चायाया. निल्लज्जा. कड कवडकलहवलहवहबंधवेरनिरया. मज्जायाइक्कमप्पहाणा. अकज्जा निच्चुज्जया गुरुनियायविणयरहिया य" मना क्यन अनुपाय (२ क्या બીજા લોકોને અગ્રાહ્ય લાગે એવા વચનને અનુપાદેય વચને કહે છે) હશે અને તેમના જન્મ નિરર્થક હશે. તેઓ લજજાથી રહિત હશે. કૂટનીતિ(મિથ્થા ભાષણ આદિ)માં પટમાં (અને છેતરવા માટે વેષાન્તર આદિ કરવામાં) કલહ કરવામાં, વધ(હિંસા કરવામાં અને બંધ બાંધવાની ક્રિયા) કરવામાં તથા વેર કરવામાં તેઓ રત (લીન) રહેતા હશે મર્યાદાનું ઉલંઘન ( શિષ્ટાચારનું ઉલંઘન) કરવામાં તેઓ આગળ પડતાં હશે. નહીં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫