________________
प्रमेयान्द्रिकाटीका श.७३.६.३ भाविभारतवर्षावस्थानिरूपणम् ५५१ तणकालादिसंचालकाः वास्यन्ति प्रचलिव्यन्ति, 'इह अभिक्खं धूमाहिति व दिसा समंता स्मोसला रेणुकलुसतमपडलनिरालोगा' इह अस्मिन् भारतक्षेने अभीक्ष्ण-बारंबारं धूमायिष्यन्ते धूममुद्वमिष्यन्ति च दिशः समन्तात्सर्यतः रजस्वला: धूलियुक्ताः, रेणुकलुषतमःपटलनिरालोकाः रेणुभिः धूलिभिः कलुषा मलिना, अत एव तमःपटलेन अन्धकारसमूहेन निरालोकाः आलोक वर्जिताः प्रकाशरहिताः एतादृश्यः दिशो धूमायिष्यन्ते इति पूर्वेणान्वय:, 'समयलुक्खयाए य गं अहियं चंदा सीयं मोच्छंति' समयस्य-कालस्य रूक्षतया च खलु चन्द्रा अधिकम् अत्यधिकम् शीतं शैत्यं मोक्ष्यन्ति=वर्षयिष्यन्ति, 'अहियं मूरिया तविस्संति' सूर्या अधिकम् अत्यन्तं तपयन्ति 'अदुत्तरं च णं अभिक्रवणं बहवे अरसमेहा, विरसमेहा, खारमेहा, खत्तमेहा, खट्टमेहा, अग्गिमेहा, विज्जुमेहा, विसमेहा, असणिमेहा' अथोत्तरम् अथापरं च खलु अभीक्ष्णम् वारं वारं बहवः अरसमेघाः अमनोज्ञरसा मेघाः, विरसमेघाः, उधरसे उडता रहेगा 'इह अभिक्खं धूमाहिति य दिसा समंता रओसुला रेणुकलुसतमपडलनिरालोगा' इस भरतक्षेत्र में उस समय वारंवार समस्त दिशाएँ चारों ओर से धूलियुक्त होकर धूम को उगलेगी और अंधकारसे युक्त बनी हुई वे प्रकाशहीन हो जावेंगी. 'समयलुक्खयाए य णं अहियं चंदा सीयं मोच्छंति' समयकी रूक्षता के कारण चन्द्र अत्यधिक शीतलता वरसावेंगे 'अहिय सूरिया तवि स्संति' सूर्य अधिक ताप पहुंचावेगे । 'अदुत्तरं च णं अभिक्खणं बहवे अरसमेहा, विरसमेहा, खारमेहा, खत्तमेहा, खट्टमेहा, अग्गिमेहा, विज्जुमेहा, विसमेहा, असणिमेहा' तथा बार'बार अनेक अरसमेघअमनोज्ञरसवाले मेघ, विरसमेघ-नीरसमेघ, क्षारमेघ-साजी आदिके माम तेम 23या ४२१. 'इह अभिक्खं धूमाहिति य दिसा समंता रओसुला रेणुकलुसतमपडलनिरालोगा, भारतवर्षमा ते समये समरत दिशामे। વારંવાર ધૂળથી યુકત થઈને જાણે કે ધુમાડાને નિગાલતી હોય એવી બની જશે, અને यारे हिशास। २५५१२था युत थाने शहीन मनी श. 'समयलुक्खयाए य णं अहियं चंदा सीयं मोच्छति' समयनी ३क्षताने ॥२) यन्द्र मातशय शीतसता वरसावशे. 'अहियं सरयिा तविस्संति' भने सूर्य मतिशय ता५ भा५२. 'अदत्तरं च णं अभिक्खण बहवे अरसमेहा, विरसमेहा, खारमेहा, खत्तमेहा, खयमेहा, अग्गिमेहा, विज्जुमेहा, विममेहा, अपणिमेहा,' तथा पारवा२ १२समेघ-समना। રસવાળા મેઘ, વિરસ મેઘ - નીરસ મેઘ, ક્ષાર મેઘ - ખારા પાણીવાળા મેઘ, ખાતમેઘ,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫