________________
अथ सप्तमोदेशकः प्रारभ्यते
षष्ठशतके सप्तमोद्देशकस्य संक्षिप्तविषयविवरणम्शालिब्रीह्यादिधान्यानां बीजस्य अङ्करोत्पादनशक्तिकालावधिविषयकप्रश्नः । जघन्येन अन्तर्मुहूर्तम् उत्कृष्टेन वर्षत्रयमित्युत्तरम् । कलाय-ममूरादि धान्यानां बीजस्य अङ्कुरोत्पादनशक्तिकालावधिविषयकमश्नः। उत्कृष्टेन पञ्चवर्षाणि जघन्येन अन्तर्मुहूर्तम् इत्युत्तरम् । तथैव अतसीकुसुम्भक-कोद्रवादि धान्यानां बीजस्याङ्कुरोत्पादनशक्तिकालावधिविषयकमश्नः, उत्कृष्टेन सप्त वर्षाणि जघन्येन अन्तर्मुहूर्तम् इत्युत्तरम् ततो मुहूर्तस्य उच्चासविषयकः प्रश्नः
छठे शतक के सातवा उद्देशक प्रारंभ छठे शतकमें इस सप्तम उद्देशकका विषय विवरण संक्षेपसे इस प्रकार है शालि व्रीहि आदि धान्यके जो बीज हैं उनमें अङ्कुरको उत्पन्न करनेकी शक्ति कबतक रहती है ऐसा प्रश्न, जघन्यसे अन्तमुहूर्ततक और उत्कृष्ट से तीन ३वर्षतक ऐसा उत्तर । कलाय-मटर मसूर आदि धान्यके जो बोज हैं, उनमें अङ्कुरको उत्पन्न करनेकी शक्तिकब तक रहती है ? ऐसा प्रश्न जघन्यसे अन्तर्मुहूर्ततक और उत्कृष्ट से पांचवर्षतक ऐसा उत्तर। अलसी, कुसुम्मक, कोद्रव कोदों आदिरूप धान्योंके बीचमें अङ्कुरोत्पादन शक्ति कयतक रहती है ऐसा प्रश्न जघन्यसे अन्तर्मुहूर्ततक और उत्कृष्टसे सात ७ वर्षतक ऐसा उत्तर एक मुहूर्तके उच्छवास कितने होते हैं ? ऐसा प्रश्न, ३७७३
છઠ્ઠા શતકના સાતમા ઉદ્દેશકને પ્રારંભઆ ઉદશકના વિષયનું સંક્ષિપ્ત વિવરણ –
प्रश्न- 'शालि, प्रालि ( सामान्य प्रश्नी i) माह धान्यना भीनमा અંકુર ઉત્પન્ન કરવાની શક્તિ કેટલા કાળ સુધી રહે છે? ઉત્તર- ઓછામાં ઓછા અન્તર્મુહૂર્ત કાળ સુધી અને વધારેમાં વધારે ત્રણ વર્ષ સુધી.”
પ્રશ્ન- વટાણુ, અડદ, મસર આદિ કઠોળના બીમાં અંકુર ઉત્પન્ન કરવાની શકિત કેટલા કાળ સુધી રહે છે? ઉત્તર- ઓછામાં ઓછા અન્તર્મુહૂર્ત કાળ સુધી અને વધારેમાં વધારે પાંચ વર્ષ સુધી રહે છે.
प्रश्न- मी , सुम्म ( Ele ना सवाणु मे धान्य), रा, री આદિ ધાનાં બીજમાં અંકુરે ત્પાદક શકિત કેટલા કાળની કહી છે? ઉત્તર- ઓછામાં ઓછા અન્તર્મુહૂર્ત કાળ સુધીની અને અપેકમાં અધિક સાત વર્ષની કહી છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫
