________________
अमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.१ सू.६ अकर्मजीवगतिस्वरूपनिरूपणम् २८९ अट्टण्हं मट्टियालेवाणं परिक्खएणं' अथ खलु स तुम्बः तेषाम् अष्टानां मृत्तिकालेपानां परिक्षयेण गलनेन 'धरणितलमईवइत्ता उपि सलिलतलपइहाणे भवइ ?' धरणितलम् पृथिवीतलम् अतिव्रज्य अतिक्रम्य उपरि सलिलतलप्रतिष्ठानो जलोपरिमतिष्ठितो भवति नु ? गौतमस्तत् स्वीकरोति-हंता ! भवई' हे भदन्त ! हन्त ! सत्यम् स तुम्बः प्रथमं लेपानां गुरुत्वादिना पृथिवीतलं गत्वाऽपि तल्लेपगलनानन्तरं नूनं पुनः सलिलोपरिभागे प्रतिष्ठितो भवति । अन्ते भगवान् निगमयन् आह-'एवं खलु गोयमा ! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइपरिणामेणं अकम्मस्स गई पण्णायइ' हे गौतम ! एवं खलु उसमें डूब जावेगी । 'अहेणं से तुंबे तेसिं अट्ठण्हं मट्टियालेवाणं परिक्खएणं' अब इससे विपरीतदशामें जब कि वह तुंबडी उन आठों मिट्टीके लेपोंके बिलकुल धुल जानेसे 'धरणितलमइवइत्ता उप्पि सलिलतलपइट्टाणे भवई' साफ हो जाती है तो नियमसे वह पानीके नीचे से उठकर ऊपर पानी पर आ जाती है न ? 'हंता भवई' हां भदन्त ! आ तो जाती है । अर्थात् जब वह तुंबडी मिट्टीके लेपीके भारसे बजनदार बनजाती है तब तो वह पानीके नीचे जमीन पर बैठ जाती है और जबवे आठों ही लेप उसके धुल जाते हैं तब वह नीचेसे उठकर पोनीके ऊपर आजाती है तो जैसी हालत इस तुंबडी की होती है 'एवं खलु गोयमा ! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइपरिणामेणं अकम्मस्स गई पण्णायई' इसी तरह की हालत हे गौतम !
हता. भवड' डा, महन्त! ते तूमडी अवश्य भी थे. 'अहे से तबे तेसि अटण्डं मट्टियालेवेणं परिक्खएणं' हुने तथा विपरीत परिस्थितिनी वात ४२वामा આવે છે- હે ગૌતમ ! જ્યારે તે તંબડી ઉપર કરવામાં આવેલા માટીના આઠે લેપ धापाई 14 छे त्यारे ते तूमडी धरणितलमइवइत्ता उप्पि सलिलतल पट्टाणे भवई' હલકી થવાને કારણે પાણીના તળિયેથી પાણીની સપાટી પર આવી જાય છે કે નહીં ? गौतम स्वामी राम सापेछ है- 'हता, भवइ' , प्रला! ते तूमडी मेवी પરિસ્થિતિમાં અવશ્ય ઉપર આવી જાય છે. આ કથનનું તાત્પર્ય એ છે કે જ્યારે તે હૂંબડી માટીના લેપથી ભારે બની ગઈ હતી, ત્યારે તે તે પાણીમાં ડૂબીને તળિયે બેસી જતી હતી, પણ જ્યારે તેના આઠે લેપ પાણીથી ધોવાઈ ગયા, ત્યારે તે તુંબડી હલકી થવાથી પાણીની સપાટી ઉપર આવી જઈને તરવા માંડે છે. જેવી હાલત આ તુંબડીની थाय छे, 'एवं खलु गोयमा ! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइपरिणामेणं अकम्मस्स गई पण्णायइ' मेवी पालत, 3 गौतम! नि:AT (मनासत) भने
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫
