________________
२७८
भगवतीभूत्रे अनिवृत्तिकरणं मोक्षहेतुभूतम् लभते प्राप्नोति, 'बोहिं बुज्झइ' बोधि सम्यग्दर्शनादिकं बुध्यते, दानविशेषस्य बोधिकारणत्वात् । 'तेओ पच्छा सिज्झइ जाव-अंतं करेइ' ततः पश्चात् तदनन्तरम् सिध्यति, यावत् बुध्यते, मुच्यते, परिनिर्वाति सर्वदुःखानाम् अन्तं करोति ॥ मू. ५ ॥
अकर्मजीवगतिवक्तव्यता जीवाधिकारात् कर्मरहितजीवगतिवक्तव्यतामाह-'अत्थि णं भंते !" इत्यादि । मूलम्-'अस्थि णं भंते ! अकम्मस्स गई पण्णायइ ? हंता? अत्थि, गोयमा ! अकम्मस्स गई पण्णायइ । कहं णं भंते ! अकम्मस्स गई पण्णायइ ? गोयमा! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइपरिणामेणं, बंधणच्छेयणयाए, निरिंधणयाए, पुवप्पओगेणं अकम्मस्स जीव जिस बातको नहीं कर सकते हैं उस बातको वह करता है दुलभवस्तु अनिवृत्तिकरण-जों कि मोक्षका हेतुभूत होता है उसे वह प्राप्त करता है । बोधिसम्यग्दर्शनादिक को वह समझता है क्यों कि दान विशेषबोधिका कारण कहा गया है । 'तओ पच्छा सिज्झड, जाव अंतं करेइ, इसके बाद वह श्रमणोपासक श्रावक सिद्ध पद का भोक्ता बन जाता है यावत्- 'बुध्यते मुच्यते परिनिर्वाति' वह केवलज्ञान से चराचर जगत का ज्ञाता हो जाता है. सकल कर्मों से रहित हो जाता है. रागादिक के बिलकुल क्षीण हो जानेसे वह सर्वथा शान्त बन जाता है तथा शारीरिक समस्त दुःख उसके सर्व प्रकारसे ध्वस्त हो जाते हैं ॥सू० ५॥ દેવાનું કાર્ય કરી શકતા નથી એવું દુષ્કર કાર્ય તે કરે છે. દુર્લભ વરતુ- અનિવૃત્તિકારણ કે જે મોક્ષના કારણરૂપ ગણાય છે તેની તે પ્રાપ્તિ કરે છે. બેધિની એટલે કે સમ્યગદર્શન આદિની તે પ્રાપ્તિ કરે છે. આવા વિશિષ્ટ દાનને બોધિની પ્રાપ્તિ કરાવનાર युछे. 'तओ पच्छ। सिज्झइ, जाव अंतं करेइ' त्या२ माह ते श्रमणापास શ્રાવક સિદ્ધપદને ભકતા બને છે. અહીં “નાર પદથી નીચેને સૂત્રપાઠ ગ્રહણ કરાય છે. बुध्यते. मुच्यते, परिनिर्वाति' ते वणज्ञानयी यराय२ गतने न श छ, સમસ્ત કર્મથી રહિત બની જાય છે, તે રાગાદિકથી બિલકુલ રહિત થઇ જવાથી સર્વથા શાન્ત બની જાય છે અને તેના સમસ્ત દુખનો સર્વ પ્રકારે નાશ થઈ જાય છે. એ સૂપ છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫