________________
-
~
--
९००
भगवतीस्त्रे तादिः ज्ञानावरणं कर्म बध्नाति, किन्तु ' णोसंजय-णोअसंजय-णोसंजयासंजए ण बंधई' नोसंयत-नोअसंयत-नोसंयतासंयतो निषिद्धसंयमादिभावः सिद्धो न बध्नाति हेस्वभावात् । ‘एवं आउगवज्जाभो सत्तवि ' एवम् अनेन प्रकारेण आयुष्कवर्जाः ज्ञानावरणवदेव सप्तापि कर्मप्रकृतयो विज्ञेयाःतथा च आयुष्कवर्जितानि दर्शनावरणीयादि कर्माण्यपि संयतः कदाचिद् बध्नाति, कदाचिन्न बध्नाति । असंयतो बध्नाति । संयतासंयतोऽपि बध्नाति, किन्तु ' अउगे हेडिल्ला तिण्णि भयणाए ' आयुष्कं कर्म अधस्तनाः आधास्त्रयः संयतः, असंयतः, संयतासंयतश्च का बंध करता है ( संजयासंजए वि बंधइ) तथा जो संयतासंयत-देशविरत-पंचमगुणस्थानवी जीव है-वह भी ज्ञानावरणीय कर्म का बंध करता है । तथा-जो जीव (णो संजय-णो असंजय ) इत्यादि है-अर्थात् जिसके संयमादिभाव निषिद्ध हैं, ऐसे सिद्धजीव ज्ञानावरणीय कर्म का बंध-बंध के कारण का अभाव हा जाने से नहीं करते हैं। (एवं आउगवजाओ सत्त वि) इसी तरह से संयतद्वार में जीव-संयत, असंयत और संयतासंयत जीवों में से संयतजीव आयुकर्म को छोड़कर दर्शनाघरणीय आदि कर्मप्रकृतियों को कदाचित् बांधता भी है और कदाचित् नहीं भी बांधता है इस विषय में समस्तकथन संयतजीव के ज्ञानावर णीय कर्म के बांधने न बांधने के जैसा समझना चाहिये । (असंयत) जीव आयुकर्म को छोड़कर शेष दर्शनावरणीय आदि कर्मप्रकृतियों को बांधता है इसी तरह से जो पंचमगुणस्थानवर्ती जीव है उसे भी जानना चाहिये। किन्तु ( आउगे हेहिल्ला तिणि भयणाए) अधस्तन तीन जो ये संयत, असंयत और संयतासंयत जीव हैं वे आयुकर्म का बंध भजना એટલે કે દેશવિરતિવાળે પાંચમાં ગુણસ્થાને રહેલે જીવ-પણ જ્ઞાનાવરણીય भनी म रे छ. तथा (णो संजय, णो असंजय, णो संज यासंजए न बध) નો સંયત, નો અસંયત અને ને સંયતાસંયત જીવે જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બંધ કરતા નથી-એટલે કે જેમના સંયમાદિ ભાવ નિષિદ્ધ છે એવાં સિદ્ધ છે જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બંધ કરતા નથી કારણ કે ત્યાં કર્મબંધનાં કારણને જ मला डाय छे. (एवं आउगवज्ज:ओ सत्त वि) से प्रभारी संयत, मसयत भने સંયતાસંયત છે કર્મપ્રકૃતિઓનો બંધ કયારેક બાંધે છે અને કયારેક બાંધતા નથી, અસંયત જીવ આયુકમ સિવાયની સાતે કમં પ્રકૃતિઓને બંધ બાંધે છે. એ જ પ્રમાણે પાંચમાં ગુણસ્થાને રહેલા છવના વિષયમાં પણ સમજવું. ५२ ( आउगे हेडिल्ला तिण्णि भयणाए) ५॥ य ५४२। वो मेसे કે સંયત, અસંયત અને સંતાસંયત જીવો આયુકમને બંધ વિકલ્પ કરે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪
