________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०६ उ०४ सू०१ जीवस्य सप्रदेशाप्रदेशनिरूपणम् १००३ तथा च बहुत्वदण्ड के असकुत्माप्तसाकारोपयोगान् बहून् जीवानाश्रित्य 'सपदेशाः' इति प्रथमो भङ्गः, तानेव असकृत्याप्तसाकारोपयोगान् बहून् जीवान् , सकृत्माप्तसाकारोपयोगं च एकमाश्रित्य 'बहवः सप्रदेशाश्च एकः अप्रदेशश्च' इति द्वितीयो भङ्गः, तानेव सकृत्याप्तसाकारोयोगान् बहून् आश्रित्य ' वहा सादेशाश्च बहवः अपदेशाश्च ' इति तृतीयो भङ्गः । अनाकारोपयोगे तु असकृदवाप्तानाकारोपयोगान् बहून् आश्रित्य प्रथमोभङ्गः, तान् असकृदवाप्तानाकारोपयोगान् बहून् , सकृदवाप्तानाकारोवयोगं चैकमाश्रित्य द्वितीयो भङ्गः, उभयेषामपि असक. कारण उनमें सप्रदेशता और उनकी एक बार बार प्राप्ति होने के कारण उनमें अप्रदेशता है ऐसा जानना चाहिये। तथा च-बहुत्वविषयक द्वितीय दण्दकमें पारंपार प्राप्त साकार उपयोगवाले अनेक सिद्ध जीवोंको आश्रित करके (सप्रदेशाः) ऐसा प्रथम भंग, तथा इन्हीं बारंबार प्राप्त साकार उपयोगवाले एक सिद्ध जीव को आश्रित करके " यहवः सप्र. देशाः, एकःअप्रदेशश्च ) ऐसा द्वितीय भंग, तथा एक बार प्राप्त साकार उपयोगवाले अनेक जीवोंको आश्रित करके (बहवः सप्रदेशाश्च, बहवः अप्रदेशाश्च) ऐसा तृतीय भंग जानना चाहिये । अनाकार उपयोग द्वारमें भी तीन भंग इसी प्रकार से होते हैं-अर्थात्-बारंबार प्राप्त अनाकारउपयोगवाले अनेक जीवोंको आश्रित करके अनाकार उपयोग में प्रथमभंग, तथा इन्हीं बारंबार प्राप्त अनाकार उपयोगवाले अनेक जीवों को आश्रित करके और एक बार प्राप्त अनाकार उपयोगवाले एक जीव को
આ કથનનું તાત્પર્ય એ છે કે બહુવ વિષયક બીજા દંડકમાં વારંવાર પ્રાપ્ત सेवा स२पयोगवाणा मने सिद्धवाने मनुसक्षीने ( सप्रदेशाः ) सेवा પ્રથમ ભંગ બને છે. તથા જેમને વારંવાર સાકાર ઉપગની પ્રાપ્તિ થઈ છે એવાં અનેક સિદ્ધ જીવોને તથા જેને એક જ વાર સાકાર ઉપયોગની પ્રાપ્તિ થઈ છે એવા એક સિદ્ધ જીવને અનુલક્ષીને બીજો ભંગ આ પ્રમાણે બને છે. (बहव सप्रदेशाः, एकः अप्रदेशश्च ) तथा रेभने पा२ सा४२ उपयोगनी પ્રાપ્તિ થઈ છે એવા અનેક સાકાર ઉપગવાળા જીને અનુલક્ષીને ત્રીજો A1 प्रमाणे समाव।-( बहवः स प्रदेशाश्च बहर अप्रदेशाश्च ) सना१२ ઉપયોગ દ્વારમાં પણ ત્રણ ભંગ એ જ પ્રમાણે થાય છે. એટલે કે વારંવાર પ્રાપ્ત અનાકાર ઉપગવાળા અનેક જીવને અનુલક્ષીને અનાકાર ઉપગમાં પ્રથમ ભંગ, તથા એજ વારંવાર પ્રાપ્ત અનાકાર ઉપગવાળા અનેક જીવોને અને એક વાર પ્રાપ્ત અનાકાર ઉપગવાળા એક જીવને અનુલક્ષીને બીજે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪
