________________
८६४
भगवतीसूत्रे कुमाराणं' विद्युत्कुमाराणामुपरि दश देवाः आधिपत्यादिकं कुर्वन्तो विहरान्त तथाहि
विद्युत्कुमारस्य-हरिकान्तः हरिसहश्चति द्वौ इन्द्रौ तत्र-'हरिकंते १ हरिकान्तः इन्द्रः तस्य लोकपालाश्चत्वारः-'पभ'२ प्रभः 'सुप्पभ'३ सुप्रभः 'पभ कंत'४ प्रभकान्तः 'सुप्पभकंत'५ सुपभकान्तः तथैव 'हरिसह' हरिसहः१ इन्द्रः तस्य लोकपालाश्चत्वारः-'पभ' प्रभः२ 'सुप्पभ' सुप्रभः३ 'पभकत' प्रभकान्तः,४ 'सुप्पभकंत' सुपभकान्तः५ इति दश । ___ अस्य व्याख्या पूर्ववत् कर्तव्या। एवम् 'अग्गिकुमाराणं' अग्निकुमाराणामुपरि दश देवाः आधिपत्यादिक कुर्वन्तो विहरन्ति-तत्र ‘अग्गिसीह ' अग्नि सिंहः 'अग्गिमाणव' अग्निमाणश्चेति द्वावपि अग्निकुमारेन्द्रौ, तयो लोकपालाना ह-'तेउ' इत्यादि । तेजः, 'तेउसीह' तेजःसिंहः, तेउकत' तेजस्कान्तः, 'तेउप्पम' तेजःप्रभश्र, अस्य व्याख्या पूर्ववत् कर्तव्या, एवम् 'दीवकुमाराणं' विज्जुकुमाराणं हरिकंत हरिम्सह-पभ-सुप्पभ-पभकंत-सुप्पभवंत' विद्युत्कुमारदेवोंके हरिकान्त और हरिसह ये दो इन्द्र हैं। इनके लोकपाल प्रभ, सुप्रभ, प्रभकान्त, सुप्रभकान्त ये चार हैं । अर्थात् हरिकांत इन्द्र के इसीनाम के चार लोकपाल हैं और हरिसह इन्द्र के भी इन्हीं नामोंके चार लोकपाल हैं । इस प्रकार ये १० देव विधुकुमार, के ऊपर अधिपतित्यादि करते रहते हैं अग्गिकुमारा गं अग्गिसीह, अग्गिमाणव-तेउ, तेउसीह, तेउकंत, तेउप्पभ' अग्निकुमारीके ऊपर दश १० देव आधिपत्यादिक करते हैं उनके नाम इस प्रकार से है- अग्निसिंह और अग्निमाणव ये तो दो इन्द्र हैं और इनके तेज तेजसिंह तेजकान्त और तेजप्रभ ये चार चार लोकपाल हैं।
'विज्जुकुमाराणं हरिकत, हरिस्सह-पभ, सुप्पभ, पभकंत, सुप्पभकंत' વિદ્યુતકુમાર દેવોના બે ઈન્દ્રો- [૧] હરિમંત અને બે હરિસહ છે. તેમના ચાર ચાર લોકપાલો- પ્રભ, સુપ્રભ, પ્રભકાત અને સુપ્રભકાત છે. તે બન્ને ઇન્દ્રના લેકપાલોના નામે એક સરખાં છે તે બે ઈજો અને આઠ લોકપાલો, એ રીતે દસ દેવો વિલુકમારો પર અધિપતિત્વ આદિ ભોગવે છે.
'अग्गिकुमारी णं अग्गिसीह, अग्गिमाणव- तेउ, तेउसीह, तेउकंत, तेउप्पभ' भनिभा। ५२ स वो अधिपति महाशय . मनां नाम। નીચે પ્રમાણે છે– [૧] અગ્નિસિંહ અને (૨) અગ્નિમાણવ, એ બે તેમના દ્રો છે. તે ઈન્દ્રોના ચાર ચાર લોકપાલો- તેજ, તેજસિંહ, તેજસ્કાન્ત અને તેજાભ આ રીતે બે ઈન્દ્રો અને આઠ લોકપાલો તેમના પર આધિપત્ય આદિ ભગવે છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩
