SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 877
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयचन्द्रिकाटीका श.३.उ.८८.१ भवनपत्यादिदेवस्वरूपनिरूपणम् ८६३ 'भूआणंदे '१ भूतानन्दः ' नागकुमारिंदे' नागकुमारेन्द्रः 'नागकुमारराया' नागकुमारराजः, तल्लोकपालानाह- कालवाले' २ कालपालः 'कोलवाले'३ कोलपालः 'संखवाले४' शङ्खपालः, 'सेलबाले५' शैलपालश्च । एते धरणेन्द्रादयः दश देवा नागकुमारा देवानामाधिपत्यादिकं कुर्वन्तो विहरन्ति । जहा'नागकुमारिंदाणं' यथा नागकुमारेन्द्राणाम् 'एआए वत्तव्ययाए' अनया उपर्युक्तया वक्तव्यतया 'नेयवं' ज्ञातव्यम् प्रतिपादितम् ‘एवं तथैव 'इमाणं नेयव्वं' एषां वक्ष्यमाणानां देवानामपि ज्ञातव्यम् वेदितव्यम्, तथाहि 'सुवण्णकुमाराणं' सुवर्ण कुमाराणाम् उपरि दश देवा आधिपत्यादिकं कुर्वन्तो विहरन्ति । 'वेणुदेवे' वेणुदेवः 'वेणुदाली' 'वेणुदालिश्चेति द्वौ सुवर्णकुमारेन्द्रौ स्तः, 'वेणुदेवे १ वेणु देवेन्द्रः तस्य लोकपालाश्चत्वारः 'चित्ते'२ चित्रः, 'विचित्ते'३ विचित्रः 'चित्तपक्खे'४ चित्रपक्षः 'विचित्तपक्खे'५ विचित्रपक्षः, 'वेणुदाली' वेणुदालीन्द्रः तस्य लोकपालाश्चत्वारः तनामका एव 'चित्ते'२ चित्रः 'विचित्ते'३ विचित्रः, 'चित्त पक्खे'४ चित्रपक्षः, 'विचित्तपक्खे ५ विचित्रपक्षश्च, तथा 'विज्जु जहा नागकुमारिंदाणं एयाए वत्तव्ययाए 'नेयवं' जिस प्रकारसे नागकुमारोंके इन्द्रों के विषयमें यह प्रतिपादन किया है ‘एवं' वैसा ही प्रतिपादन 'इमाणं नेयव्वं' इनवक्ष्यमाण देवों के इन्द्रोके विषयमें भी जानना चाहिये । जैसे 'सुवण्णकुमाराणं' सुवर्णकुमारोंके ऊपर अधिपतित्व करनेवाले 'वेणुदेवे वेणुदाली चित्ते, विचित्ते, चित्तपक्खे, विचित्तपक्खे' वेणुदेवेन्द्र और वेणुदालीन्द्र हैं। ये दो सुवर्णकुमारों के इन्द्र है। इनके चारलोक 'चित्र, विचित्र, चित्रपक्ख, और विचित्रपक्ख' ये हैं । अर्थात् वेणुदेवेन्द्र के भी इन्हीं नामोंके चार लाकपाल हैं और वेणुदालीन्द्रके भी इन्हीं नामके चार लोकपाल हैं । इस प्रकार वेणुदेव आदि १० देव सुवर्णकुमारोंके ऊपर आधिपत्य आदिक कहते हैं। नागकुमारिंदाणं एयाए बत्तव्ययाए नेयच' नागभार वाना दाना विषयमा उपर्युत प्रतिपादन शयु छ, 'एवं' मेjar प्रतिपाहन 'डमाणं ने यन्छ' नीय शिविता वाना दोन विषयमi पy सभा. भडे- 'सुबण्णकुमाराणं' सुवर्षमा ५२ अधिपतित्व मा ४२ना२॥ वेणुदेवे, वेणुदाली-चित्तें, विचित्ते, चित्तपक्खे, विचित्रपक्खे' स वो नीय प्रमाणे छे- [१] वेशद्वेवेन्द्र भने [२] વિશુદાલી, એ બે સુવર્ણ કુમારના ઈન્દ્રી છે. તે દરેક ઇન્દ્રના ચાર, ચાર લોકપાલો[૩ થી ૧૦] ચિત્ર, વિચિત્ર, ચિત્રપક્ષ અને વિચિત્રપક્ષ બિન્નેના ચાર લોકપાલોના નામમાં કોઈપણ જાતનો તફાવત નથી] આ રીતે બે ઈન્દ્રો અને તેમના આઠ લોકપાલો સુવર્ણકુમારે પર અધિપતિત્વ, પરિપત્ય, ભત્વ આદિ કરતા હોય છે. श्री. भगवती सूत्र : 3
SR No.006317
Book TitleAgam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 03 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1963
Total Pages933
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bhagwati
File Size52 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy