________________
८०६
भगवतीसूत्रे
विष्कम्भेणं, परिधिना च जम्बूद्वीपप्रमाणा, वैमानिकानां प्रासादादीनां प्रमास्यार्धं ज्ञातव्या, यावत् - उपरितलं षोडशयोजनसहस्राणि आयामविष्कम्मेण, पञ्चाशत् - योजनसहस्राणि पञ्च च सप्तनवतिर्योजनशतानि (५०५९७ ) किञ्चिदूनानि परिक्षेपेण प्रज्ञप्तम्, चतस्रः' इति संग्राह्यम् एतादृश्यः प्रासादपंक्तयः एवम् सक्कस्स णं' शक्रस्य खल्ल 'देविंदस्स देवरण्गो' देवेन्द्रस्य देवराजस्य 'जमस्स' यमस्य 'महारणो' महाराजस्य 'इमे' वक्ष्यमाणा देवा 'आणाए' आज्ञायाम् 'जाव - चिट्ठति' यावत् - तिष्ठन्ति यावत्करणात् -' उपपात - वचन - निर्देशे ' इति संग्राह्यम्, आज्ञादिकारिणो देवान दर्शयति- ' तं जहा ' तद्यथा जमकाइया
यावत् पदसे- 'एकं योजनशतसहस्रम् ' लक्षयोजन परिमितं आयामविष्कंभेणं परिधिनाच जंबूद्वीपप्रमाणा वैमानिकानां प्रासादादीनां प्रमा
स्यार्ध ज्ञातव्या यावत् उपरितलं षोडशयोजन सहस्राणि आयामविष्कंभेणं पञ्चाशत् योजनसहस्राणि पंचच सप्तनवतिर्योजनशतानि किञ्चिद विशेषोनानि परिक्षेपेण प्रज्ञप्तम् चतस्र:' इस पहिले कहे गये पाठका संग्रह किया गया है । इस तरहकी चार प्रासाद पंक्तियां हैं। 'anta णं देविंदस्स देवरण्णो देवेन्द्र देवराज शक्के द्वितीयलोकपाल 'जमस्स महारण्णो' यममहाराजकी 'हमे' ये आगे अभी२ जिनका नाम निर्देश होगा 'देवा' देव 'आणाए' आज्ञामें 'जाव' यावत् 'चि ंति' रहते हैं । यहां यावत् पदसे 'उपपात - वचन निर्देशे' इसपाठका संग्रह हुआ है । 'तंजहा' वे देव ये हैं- 'जमकाइयाइ वा' यमकायिक यमका
प्रासादादीनां प्रमाणस्यार्धे ज्ञातव्या यावत् उपरितलं षोडशयोजन सहस्राणि आयामविष्कंभेणं पञ्चाशत् योजनसहस्राणि पश्च च सप्तनवतिय जनशतानि किश्चिद विशेषोनानि परिक्षेपेण प्रज्ञप्तम् चतस्रः' मा प्रभानो मागज भावी ગયેલા સૂત્રપાઠ ગ્રહણ કરવામાં આવ્યા છે. આ પ્રકારની ચાર પ્રાસાદ પતિયા છે. 'सक्क्स्स णं देविंदस्स देवरण्णो' देवेन्द्र, देवरान शहना भील बोड्यास 'जमस्स देवरण्णो' यभ महारानी' इमे देवा आणाए जाव चिट्ठति' आज्ञा महिभां નીચે જણાવેલા દેવા રહે છે. અહીં ‘યાવત' પદથી ઉપપાત (સેવા), વચન અને નિર્દેશ ગ્રહણ કરાયા છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે નીચેના દેવ યમ મહારાજની આજ્ઞા, सेवा, वयन याने निर्देशने अनुसरे छे. ' जमकाइया इवा' भअग्रिड हेवी मेटले
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩