________________
७५२
भगवती सूत्रे
भदन्त ! अनगारः खलु 'भावियप्पा' भावितात्मा 'केवइयाई' कियन्ति 'गाम रुवाई' ग्रामरूपाणि 'विकुव्वित्तए' विकुर्वितुम् 'पभू' प्रभुः समर्थः ? भगवानाह 'गोयमा !" हे गौतम ! ' से जहानामए ' तद्यथानाम ' जुवई जुवाणे ' युवतिं युवा कश्चित्पुरुषः 'हत्थेणं' 'हस्थे' हस्तेन हस्ते 'गेहेज्जा' गृह्णीयात्, 'तं चैव जाव' तदेव यावत् - पूर्ववदेव सर्व बोद्धव्यम् तथाच यावत्करणात्'यथा वा चक्रस्य नाभिः अरकायुक्ता स्यात् एवमेव अनगारोऽपि भावितात्मा अमायी सम्यग्दृष्टिः वैक्रियसमुद्घातेन समवहन्ति, समत्रहत्य च बहूनि वै क्रियग्रामरूपाणि विकुर्वितुं प्रभुः, ततथ बहुभिः वैकुर्विकैः ग्रामरूपैः केवलकल्पं जम्बूद्वीपं द्वीपम आकीर्ण यावद् गाढावगाढं कर्तुं समर्थः अथोत्तरश्च द्वितीयसमर्थ है तो आप हमें यह समझाईये कि 'अणगारे णं भंते ! भावियप्पा केवइयाइं गामरूवाएं विकुव्वित्तए पभू' वह नअगार कितने ग्रामादिकों के रूपोंकी विकुर्वणा करने के लिये समर्थ है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'से जहानामए जुवतिं जुवाणे हत्थेणं हत्थे गेहेजा, तं चैव जाव विकुव्विसु, विकुव्वति वा, विकुव्विस्सति वा एवं जाव संनिवेसरूव' वा' हे गौतम ! जैसे कोई युवा युवतिको हाथसे हाथमें पकड़ लेता है, उसीतरह से यावत् पहिले के जैसा ही सब कथन यहां पर जानना चाहिये यहां 'यावत्' पद से 'यथा वा चक्रस्य नाभिः अरकायुक्ता स्यात् एवमेव अनगारोऽपि भावितात्मा अमायी सम्यग्दृष्टि वैक्रियसमुदघातेन, समवहन्ति, समवहत्य च बहूनि वैक्रियग्रामरूपाणि विकुर्वितुं प्रभुः, ततश्च बहुभि वैक्रियैः ग्रामरूपैः केवलकल्पं जंबूद्वीप द्वीप, आकीर्ण यावदवगाढावगाढं कर्तुं समर्थः, अथोत्तरं तए पभू ? ' डे महन्त ! ते भावितात्मा अणुभार मेवां डेंटलां ग्रामादि इयोनी વિકČણા કરી શકવાને સમર્થ છે?
,
उत्तर - ' से जहा नामए जुवति जुवाणे हत्थेणं हत्थे गेण्हेज्जा, तं चैव जाव विकुव्र्व्विसु, विकुव्वति, त्रिकुव्विस्सति वा, एवं जाव संनिवेसरूवं वा ' હે ગૌતમ ! જેવી રીતે કાઈ યુવાન યુવતીને હાથથી પકડી શકવાને સમર્થ હોય છે, જેવી રીતે ચક્રની નાભિ ચક્રના આરાઓને પકડી રાખવાને સમર્થ હાય છે, એવી રીતે અમાચી, સમ્યગ્દષ્ટિ, ભાવિતાત્મા અણુગાર પણ વૈક્રિય સમુદ્ઘાત કરીને એટલાં બધાં વૈક્રિય ગ્રામરૂપોનું નિર્માણ કરી શકવાને સમર્થ છે કે એ રૂપો વડે તે સમસ્ત मंजूदीपने माडी, व्यतिडी आदि पुरी शम्वाने समर्थ छे. परन्तु 'हे गौतम!
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩
