________________
६१०
भगवती सूत्रे
' एवं जाव - पुष्पेण समं जाव-बीअं संजोएअनं' एवं यावत् - पुष्पेण समम् यावत् बीजं संयोजयितव्यम्, यावत्करणात् 'स्कन्धेन, स्वचा, शाखया, मवालेन, पत्रेण, इति संग्राह्यम् । द्वितीय यावत्करणात् क्रमशः स्वोत्तरोत्तरत्वक्शाखा - प्रवाल पत्राणां परस्परसंयोजनस्य संग्रहणं बोध्यम् । तदनन्तरमन्ते फलेन सह बीजस्य प्रश्नोत्तररूपेण चतुर्भङ्गी प्रतिपादयितुकामः - आह- 'अणगारे णं भंते !' इत्यादि । २के एक२ पदके साथ संयोग होते २ जब इस क्रम से बीज तकके पद के साथ दो दोका संयोग हो जाता हैं तब सब भंगोकी संख्या ४५ आ जाती हैं. तात्पर्य कहने का यह है कि पहिले मूल और कन्दको मिलाकर प्रश्न करना चाहिये- फिर बाद में मूल के साथ स्कन्धको जोड कर प्रश्न करना चाहिये, बाद में मूल के साथ शाखा को रखकर प्रश्न करना चाहिये, बाद में मूलके साथ प्रबाल को, फिर पत्र को, फिर पुष्पको, फिर फलको और फिर बीजको संयुक्त करके प्रश्न करना चाहिये इस प्रकार से हुए इन नौ प्रश्नोंकी उत्तररूप ९ चतुर्भगी हो जाती है । एक उत्तररूप चतुभैंगी मूल कन्दकी, एक उत्तररूप चतुर्भगी मूल स्कंधकी, एक उत्तररूप चतुर्भागी मूलत्वक्की, एक चतुर्भगी मूल शाखाकी, एक उत्तररूप चतुभंगी मूल प्रवालकी, एक उत्तररूप चतुर्भगी मूलपत्रकी, एक उत्तररूप चतुर्भगी मूलपुष्पकी, एक उत्तररूप चतुर्भगी
અનુક્રમે પછીના દરેક પદ્મ સાથે સંચાગ કરતાં કરતાં ખીજ સુધીનાં પટ્ટો સાથે સચેગ કરવામાં આવે તે એ રીતે ૨, ૨ના સયોગ કરવાથી ૪૫ વિકલ્પા બનશે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે પહેલાં મૂળ અને કદના સયેગ કરીને પ્રશ્ન પૂછવા જોઈએ, ત્યાર ખાદ મૂળ અને થડને સંયોગ કરીને પ્રશ્ન પૂછવા જોઈએ, ત્યાર બાદ મૂળ અને છાલના સંચાગ કરીને પ્રશ્ન પૂછવા જોઇએ, ત્યાર ખાદ મૂળની સાથે શાખાને લઇને પ્રશ્ન પૂછવા જોઈએ, પછી મૂળની સાથે કેપળને લઇને, પછી મૂળની સાથે પાનને લઇને, પછી મૂળની સાથે પુષ્પને લઈને, પછી મૂળની સાથે ફળને લઈને, અને પછી મૂળની સાથે બીજને લઈને પ્રશ્નો પૂછવા જોઈએ. એ રીતે નવ પ્રશ્ના ખનશે. અને તે નવના ઉત્તરરૂપ ચાર ચાર વિકલ્પાવાળા કુલ ૩૬ ઉત્તર મળશે. તે ૩૬ ઉત્તરા અથવા ૯ ચતુભ`"ગો નીચે પ્રમાણે અનશે~ (૧) મૂળ અને કંદની એક ચતુભંગી, (૨) મૂળ અને કધના ઉત્તરરૂપ ખીજી ચતુર્થાં ગી, (૩) મૂળ અને છાલના ઉત્તરરૂપ ત્રીજી ચતુભંગી, (૪) મૂળ અને શાખાના ઉત્તરરૂપ ચેાથી ચતુર્ભ ́ગી, (૫) મૂળ અને કાંપળના ઉત્તરરૂપ પાંચમી ચતુભંગી, (૬) મૂળ અને પાનના ઉત્તરરૂપ છઠ્ઠી ચતુર્ભુ ́ગી (૭) મૂળ અને કુલના ઉત્તરરૂપ સાતમી ચતુગી, (૮) મૂળ અને ફળના ઉત્તરરૂપ આઠમી
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩
