________________
म. टीका श.३. उ.१ २.२९ सनत्कुमारस्य भवसिध्यादिप्रश्नस्वरूपनिरूपणम् ३०१
उच्चत्वं विमानानाम् प्रादुर्भावः प्रेक्षणा च संलापः । कृत्यं विवादोत्पत्तिः सनत्कुमारे च भव्यत्वम् ॥ २ ॥
मोका समाप्ता ॥ मू० २९ ॥ ॥ तृतीयशतकस्य प्रथमोद्देशकः समाप्तः ॥३-१॥ टीका-"सणंकुमारेणं भंते देविंदे देवराया" सनत्कुमारः देवेन्द्रो देवराजः 'किं भवसिद्धिए' किं भवसिद्धिकः- भव इतोऽनन्तरं मनुष्यजन्मनि सिद्धिमुक्तिर्यस्य तादृशोऽस्ति किम् ? 'अभवसिद्धिए' अभवसिद्धिकः- तद्विपरीतोऽस्ति किम् ? एकस्मिन्नेव भवे मुक्तिगामी ? यद्वा अनेकभवेषु सत्सु मुक्तिगामी, २ 'सम्मदिट्ठी' सम्यग्दृष्टिः-सम्यकश्रद्धावान् अस्ति किम् , ३ मिच्छदिट्ठी' मि___विमानोंकी ऊँचाई, इन्द्र का इन्द्र के पास जाना, देखना, संलाप, कार्य, विवाद की उत्पत्ति, तथा इस विवाद के समाधान कारक सनत्कुमार की भव्यता आदिका कथन भी इस उद्देशक में है। (मोया सम्मत्ता) मोका समाप्त (तईयसए पढमो उद्देसो सम्मत्तो) इस प्रकार तृतीय शतकका प्रथम उद्देशक समाप्त हुआ। ___टीकार्थ-'सणंकुमारे णं भंते देविंदे देवराया' हे भदन्त । देवेन्द्र देवराज सनत्कुमार भवसिद्धिक हैं कि अभवसिद्धिक हैं-यह प्रश्न हैइसका तात्पर्य इस प्रकार से है- एक ही भव में जो मोक्ष को प्राप्त कर लेता है। वह भवसिद्धिक कहलाता है और जो इससे विपरीत होता है-अर्थात् अनेक भवों के हो जाने पर जो मुक्ति प्राप्त करता है वह अभवसिद्धिक कहलाता है२ । सनत्कुमार क्या भवसिद्धिक हैं ३ या अभवसिद्धिक हैं ४ ? इसी प्रकार वह सनत्कुमार सम्यग्दृष्टि है कि मिथ्यादृष्टि है ? जीवादिक तत्त्वों पर जिसकी नि
વિમાનોની ઊંચાઈ, શક્રેન્દ્ર અને ઈશાનેન્દ્રનું એક બીજા પાસે ગમન, એક બીજા વચ્ચે વાર્તાલાપ, કાર્ય, વિવાદની ઉત્પત્તિ, સનસ્કુમાર દ્વારા તેમના વિવાદનુ સમાધાન, તથા સનસ્કુમારની ભવ્યતા આદિનું કથન પણ मा देशमा ४२पामा मायुछे. (मोया सम्मत्ता) मा ua “ मा ५४२६॥" समाप्त थयु. (तई यसए पढमो उद्देसो सम्मत्तो) अने मा शत श्री शतना પ્રથમ ઉદેશક પૂર્ણ થયે.
Aथ-गीतम पूछे छ-"सणंकुमारे णं भंते । देविंदे देवराया Vत्यादि महन्त! દેવેન્દ્ર દેવરાજ સનકુમાર ભવસિદ્ધિક છે કે અભવસિદ્ધિક છે? તે પ્રશ્નનો ભાવાર્થ આ પ્રમાણે છે– એક જ ભવમાં મેક્ષ પ્રાપ્ત કરનારને ભવસિદ્ધિક કહે છે. અનેક ભ. કરીને મોક્ષ પામનારને અભવસિદ્ધિક કહે છે. એટલે કે દેવેન્દ્ર સનસ્કુમાર એક જ ભવ કરીને મોક્ષ પામશે કે અનેક ભવ કરીને મેક્ષ પામશે ? બીજો પ્રશ્નન આ પ્રમાણે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩