________________
मेचिद्रका टीका २० २ १० १स १४ स्कन्दकचरितनिरूपणम १८७ कर्मस्वीकर्तुमिच्छामीत्यर्थः ' गणर यण संवच्छरं ' इत्यस्य गुणरचनसंवत्सरमितिच्छाया, तत्र गुणानां कर्मनिराविशेषाणां रचनं संवत्सरेण सत्रिभागवर्षेण यस्मिन् तपोविशेषे भवति तद् गुणरचनं सवन्सरम्-अथवा ' गुणरयण संवच्छरं' इत्यस्य गुणरत्नसंवत्सरमितिच्छायापक्षे गुणा निर्जरा विशेषा एव रत्नानि यस्मिन् स गुणरस्नः गुणरत्नश्चासौ संवत्सरश्चेति गुणरत्नसंवत्सरः गुणरत्नसंवत्सरो विद्यते यत्र तपोविशेष तत् गुणरत्नसंवत्सरम् । तदेवं गुणरनत्नसंवत्सरतपोविपये स्कन्दकेन पृष्टो भगवान् कथयति — अहासुहं देवाणुप्पिया' यथासुखं देवानुपिय ? मा 'गुणरचनं संवत्सरं ' ऐसी होती है इसका अर्थ-( गुणानां कर्मनिर्ज राविशेषाणा रचनं संवत्सरेण सत्रिभागवर्षेण यस्मिन् तपोविशेषे भवति तत् गुणरचनं संवत्मरं ) अपने तीसरे भागसहित एक वर्ष तक अर्थात्-सोलह महिने तक जिस तपविशेष में एक जान की कर्मनिर्जरा विशेष रूप गुणों की रचना-उत्पत्ति होती है वह तप गुणरचन संवत्सर है । अथवा जप ( गुणरत्नं संवत्सरं ) एसी छाया रखते हैं तब इस पक्ष में इसका अर्थ ऐमा होता है कि- " गुणा निर्जग विशेषा एव रत्नानि यस्मिन् स गुणरत्नः, गुणरत्नश्चासौ संवत्सरश्चेति गुगरस्नसंवत्मरः, गुणरस्नसंवत्मरो विद्यते यत्र तपोविशेषे तत् गुणरत्न संवत्सरम् ) अर्थात् निर्जराविशेष गुणरूप रत्न जिसमें हों वह गुणरत्न है, गुणरत्न रूप जो संवत्सर है वह गुणरत्न संवत्सर है। यह गुणरत्न संवत्सर जिस तपविशेष में मौजूद रहता है वह तप गुणरत्न संवत्सर है। तात्पर्य-इम कथन का यह है कि-पूरा एक वर्ष जिस तप में कर्मी की निर्जरा विशेष गुणरूप रत्नों से युक्त हुआ व्यतीत किया जाता है थाय छे. तेन। मथ । प्रमाणे थाय छ-(गुणानां कर्मनिर्जग विशेषाणां रचन संवत्सरेण सत्रिभागवर्षण यस्मिन् तपा विशेष भवति तत् गुणरचन मंवत्सरं मे પૂર્ણાક એક તૃત્યાંશ વર્ષ સુધી-એટલે કે ૧૬ માસ સુધી જે તપની આરાધના કરીને કર્મનિર્જરા રૂપ ગુણોની રચના ( ઉત્પત્તિ ) થાય છે, તે તપનું નામ शु१२यना सवत्स२ छ. (गुणरत्न संवत्सर) से छाया २५वामा मावे तो तेन। म मा प्रभारी थाय छ-गुणा निर्जरा विशेषा एव र नानि यस्मिन्स गुणरत्नः ) निविशेष शुभ ३५ २त्न भांडाय तेने गुणरत्न . (गुणरत्नश्चासौ संवत्सरश्चति गुणरत्नसंवत्सरः गुणरत्नसंवत्सरो विद्यते यत्र तपोविशेषे तत् गुण रत्नसंवरमरम्) ते गुणरत्न ३५२ संवत्सर छे तने गुणरत्न सवत्सर કહે છે. જે તપમાં ગુણરત્ન સંવત્સરનું અસ્તિત્વ હોય છે તે તપને ગુણરત્ન સંવત્સર તપ કહે છે કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે જે તપની આરાધનામાં આખું વર્ષ કર્મોની નિર્જરા રૂપ ગુણરત્નથી યુક્ત વ્યતીત થાય છે, તે તપનું નામ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
