________________
५२२
भगवतीसूत्रे लनस्थाने, अनेकमार्गसंमिलनस्थाने राजमार्गे सामान्यमार्गे च 'महया जनसंमद्देइ वा' महाजनसंमर्द इति वा-जनानामत्यन्तसंघर्षः ' भीड' इति भापापसिद्धः, 'जणवहेइ वा ' जनव्यूह इति वावृन्दरूपेण जनसमूहः, इत्यादि 'जाव परिसा निग्गच्छइ ' यावत् परिषभिर्गच्छति । विशेषव्याख्यानं तु-औपपातिकमूत्रस्य पूर्वार्धेऽष्टत्रिंशत्तमसूत्रे मत्कृतपीयूषवर्षिणी टीकायामवलोकनीयम् ।
'तएणं ' ततः खलु तदनन्तरं परिषदो निर्गमनानन्तरम् , खलु इति वाक्यालङ्कारे, 'तस्स खंदयस्स कच्चायणस्स गोत्तस्स' तस्य स्कन्दकस्य कात्यायन और इन प्रश्नो के यथार्थ उत्तर पाने की अभोलाषा से वह उनके समीप पहूँचा इसी बात को सूत्रकार कहते हैं कि पांच प्रश्नों को सुनकर जब स्कन्दक शंकित कांक्षित आदि विशेषण संपन्न बनचुका तब ठीक इसी अवसर पर श्रावस्ती नगरी के श्रृङ्गाटक आदि अनेक मार्गो पर अर्थात् सिंघाडा के आकार के मार्ग में त्रिकोण मार्ग में-तीन रास्तों से संमिलित स्थानमें, चार मार्ग वाले स्थान में अनेक मार्गों से संमिलित स्थान में, राजमार्ग में और सामान्य मार्ग में, “ महया जनसंमद्देइ " मनुष्यों की बहुत बड़ी भारी भीड़ अथवा “जणवूहेइवा" जनव्यूह-प्रभु के आगमन की आपस में बातें करने वाले जनसमूह 'जाव' यावत्-परिषत्-सभा निकली। इस विषय का विशेष वर्णन औपपातिक सूत्र के पूर्वार्ध में अडतीसवें सूत्र को मेरे द्वारा विरचित पीयूषवर्षिणी टीकामें देख लेना चाहिये। (तएणं) सभाके निकलने के बाद "कच्चायणस्स गोत्तપ્રશ્નોના યથાર્થ ઉત્તર જાણવાની ઈચ્છાથી તે સ્કન્દક પરિવ્રાજક ભગવાન મહાવીરની પાસે જાય છે. આ પ્રસંગનું આ સૂત્રમાં નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું છે.
પિંગલક નિગ્રથના પાંચ પ્રશ્નોથી શકિત કાંક્ષિત વગેરે મનભાવથી યુક્ત બનેલા તે કબ્દકને મહાવીર પ્રભુના આગમનમાં સમાચાર કેવી રીતે મળ્યાં તે સૂત્રકાર બતાવે છે.
“सिंगाडग जाव पहेसु" श्रावस्ती नारीना श्रृंगाट शिगाना भा२न। વગેરે અનેક માર્ગો પર ત્રણ માર્ગો મળતા હોય તે સ્થાને, ચાર માર્ગો મળતા હોય તે સ્થાને, અનેક માર્ગો મળતા હોય તે સ્થાને, રાજभाग ५२ मने सामान्य भाग ५२ ''महाजन संम इ" भारासानी ४४ तभी डती, सने " जणवूहेइ वा " ते न समूड मावान महावीरना आगमननी વાત કરી રહ્યો હતે “જ્ઞાવ પદથી અહીં પરિષદ નીકળી. ભગવાને ધર્મોપદેશ દીધે ઈત્યાદિ પાઠ ગ્રહણ કરવો આ વિષયનું વિશેષ વર્ણન ઔપપાતિક સૂત્રના પૂર્વાર્ધનાં ૩૮ માં સૂત્રની મારા વડે લખાયેલી પીયૂષવર્ષિણી ટીકામાંથી વાંચી से “ तए ण” परिषद विसन थया ५छी 'बहुजणास अंतिए एयम
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
