________________
भगवतीसूत्रे
" रागद्दोसविरहिओ, समो त्ति असणं अउत्ति गमणं ति । समगमणंति समाओ, स एव सामाइयं नाम ॥ १ ॥ अहवा भवो समाए, निव्वत्तं तेण सम्मयं वावि । जं तप्पओयणं वा, तेण वा सामाइयं नेयं " त्ति ॥ २ ॥ छाया - रागद्वेषविरहितः, समोऽस्ति अयनं प्रवृत्तिः गमनमिति । समागमनमिति समायः, स एव सामायिकं नाम ॥ १ ॥ अथवा भवः समायः निर्वृत्तं तेन तन्मयं वापि । यत् तत्प्रयोजनं वा तेन वा सामायिकं ज्ञेयम् ॥ २ ॥ इति अथवा समानि ज्ञानादीनि तेषु तैत्र अयनम् - गमनम् अयः समायः, स एव सामायिकम् इति । अवादि च
46
३१६
अहवा सामाइ सम्मत्त - नाण चरणाइ |
ते तेहिं वा अयनं अओ समाओ स एव सामाइयं नाम ॥ १ ॥ छाया - अथवा समानि सम्यक्त्वज्ञानाचरणानि ।
तेषु तैर्वा अयनम् अयः समायः स एव सामायिकं नाम ॥१॥ अथवा समस्य रागादिरहितस्य आयो गुणानां लाभः, समानां वा ज्ञाना दोनामायः समायः स एव सामायिकम् ।
,
प्रयोजन है वह समायिक है । कहा भी है
सामायिक शब्द की जो व्युत्पत्ति कही गई है । अथवा-सम-ज्ञान आदिकों में, अथवा ज्ञान आदिकों द्वारा जो प्रवृत्ति है वह समाय है । यह समाय ही सामायिक है। सो ही कहा है
अथवा - रागादिरहित आत्मा रूप सम को जो गुणों का लाभ होता है वह समाय है, अथवा - सम-ज्ञानादिकों का जो आय-लाभ है वह समाय है । यह समाय ही सामायिक है ।
છે તેનુ નામ સામાયિક છે, અથવા જેવું પ્રયોજન ‘ સમાય ’ છે તે સામાયિક છે. આ ગાથાએવડે સામાયિક શબ્દની જે વ્યુત્પત્તિ ખતાવવામાં આવી છે તે પૂર્વે અર્થસહિત પ્રકટ કરવામાં આવી ગઇ છે. અથવા-સમ-જ્ઞાન વગેરેમાં અથવા જ્ઞાનાદિકોવડે જે પ્રવૃત્તિ ચાલે છે તેનું નામ સમાય છે. તે સમાય જ સામાયિક છે.
અથવા--રાગાદિથી રહિત આત્મારૂપ સમને જે ગુણાના લાભ (પ્રાપ્તિ) થાય છે તેનુ નામ સમાય છે. અથવા જ્ઞાનાદિકની જે આય ( લાલ ) તેને સમાય કહે છે. તે સમાય જ સામાયિક છે,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
