________________
प्रमेयचन्द्रिका टोका श०१ उ ८ सू०७ पुरुषघातकक्रियास्वरूपनिरूपणम् २२१ तदुक्तं-" वहमरणअब्भक्खाण दाण परधणविलोवणाईणं ।
सच जहन्नो उदयो दसगुणिओ एकसिकयाणं ॥" इति॥ छाया-वधमरणाभ्याख्यानदानपरधनविलोपनादीनाम् , सर्वजघन्यउदयो दश गुणित एकशः कृतानामिति । आसन्नवधकेन चेत्यत्र च शब्दः समुच्चयार्थकः, 'अणवखणवत्तिए णं' अनवकांक्षणत्तिकेन खलु अनवकांक्षणा परकीयप्राण निरपेक्षा, स्वगतापायपरिहारापेक्षा वा, तया वृत्तिर्वर्त्तनं यत्र वैरे तत् तथा तेन यह है जो पुरुष जिसका घात करता है वह पुरुष उसके द्वारा या किसी दुसरे के द्वारा उसी भव में या दूसरे भव में मारा जाता है क्यों कि वैर से वधक का वध होता है । इसलिये उसी वध्य को लेकर उसका वध हो या अन्य किसी दूसरे प्राणी को लेकर उसका वध हो चाहे वह वध उसी भव में या अन्य जन्म में हो । कहा भी है
" वह मरणअभक्खाणदाण-परधण विलोवणाईणं ।
सव्वजहन्नो उदयो दस गुणिओ एकसिकयाणं" इति । वध करना मारना, अभ्याख्यान, चुगली करना, चोरी करना, इन सब एकवार किये अपकृत्यों का सर्वजघन्य उद्य दसगुणा होता है। " आसन्नवधकेन च " यहां पर जो " च" शब्द का प्रयोग किया गया है वह समुच्चय अर्थ में किया गया है । दूसरे के प्राणों की परवाह नहीं करना अथवा अपने अपाय की दरकार नहीं रखना इसका नाम अनवकांक्षणा है । तात्पर्य इसका यह है कि जब कोई किसी का घातकरता વાનું તાત્પર્ય એ છે કે જે પુરુષ જેને ઘાત કરે છે તેના વડે અથવા બીજા કેઈની મારફત એજ ભવમાં કે અન્ય ભવમાં માર્યો જાય છે, કારણ કે વેર ને લીધે મારનારને વધ થાય છે. તે કારણે તે વધ્ય (જેને વધ કર્યો છે તે વડે તેને વધ થાય અથવા અન્ય કઈ જીવ વડે તેને વધ થાય, તે વધ એજ ભવમાં પણ થાય અને અન્ય ભવમાં પણ થાય. કહ્યું પણ છે.. "बह मरण अब्भक्खाण दाण परधण विलोवणाईणं ।
सव्वजहन्नो उदयो दस गुणिओ एकसिकयाणं " इति ।
વધ કરવાને, મારવા, અભ્યાખ્યાનને. નિંદા કરવાને અને ચેરી ४२वानी 20 mi अपकृत्यानी सधन्य हय सगा। डाय छे. “ आसन्न षधकेन च " से पहभा २ (च) से शहनी प्रयोग ध्यो छे ते सभुश्ययार्थ કરાવે છે. બીજા ના પ્રાણની દરકાર ન કરવી અથવા પિતાના અપાયની દરકાર ન કરવી તેનું નામ “અનવકાંક્ષણ” છે. તેને ભાવાર્થ એ છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨