________________
१३०
भगवतीसूत्रे दिष्वप्येतद्विकल्पत्रयं संयोजनीयमित्याशयेनाह--' एव' मित्यादि, ‘एवं जीव एगिदियवज्जो तियभंगो' एवं जी वैकेन्द्रियवर्जितस्त्रिभङ्गः, एवं नारकवत् जीवैकेन्द्रियवर्जः इति सामान्यजीवविषयकेन्द्रियविषयालापकवर्जितः त्रिभङ्गो विज्ञेयः, सामान्यजीवसूत्रे एकेन्द्रियसूत्रे चैते पूर्वोक्तास्त्रयो भङ्गा न कर्त्तव्याः, शेषेवु नैरयिकमाश्रित्यैकोनविंशतिदण्ड केषु त्रयो भङ्गा विज्ञेया इति भावः ॥ सू० २॥
अथ गत्यधिकारात् च्यवनसूत्रमाह--' देवे णं भंते ' इत्यादि ।
मूलम्-देवे णं भंते! महिडिए महज्जुइए महब्बले महाजसे महासोक्खे महाणुभावे अविउकंतियं चयं चयमाणे किंचिकालं हिखित्तियं दुगुंछावत्तियं परिसहवत्तियं आहारं नो आहारेइ,अहेणं आहारेइ आहारिज्जमाणे आहारिए परिणामिजमाणे परिणामिए, पहीणे य आउए भवइ, जत्थ उववजइ तं आउयं पडिसंवेदेइ, तं जहातिरिक्ख जोणियाउयंबा, मणुस्साउयं वा, हंता गोयमा देवेणंमहड्डिए जाव मणुस्साउयं वा॥३॥ जीव विग्रहगतिसमापनक होते हैं। यह तीसरा भङ्ग है ३ । असुर आदि को में भी ये तीन विकल्प जोड़ लेना चाहिये, इस आशय से सूत्रकार कहते हैं कि-(एवं जीव एगिदियवज्जो तियभंगो) इसी तरह से ये तीन भंग सर्वत्र जानना चाहिये, परन्तु सामान्यजीवसूत्र में और एकेन्द्रियजीव सूत्र में ये तीन भंग नहीं करना चाहिये । बाकी तेईस दण्डकों में ये तीनों भंग नारक जीवों की तरह से ही जानना जाहिये ॥ सू. २ ॥ હોય છે ઘણા નારક જીવો વિગ્રહગતિવાળા હોય છે. આ ત્રીજો ભાગ . અસુરકુમાર વગેરેમાં પણ આ ત્રણે ભાંગા કરવા જોઈએ. તે દર્શાવવા માટે सूत्रा२ ४ । (एवं जीव एगिदियवज्जो तियभंगी) 0 रीत ते त्रये मin બધી જગ્યાએ સમજવા જોઈએ. પરંતુ સામાન્યજીવસૂત્રમાં અને એકેન્દ્રિય જીવસૂત્રમાં આ ત્રણ ભાગ લેવા નહીં બાકીના ૧૯ દંડકમાં નારક જીવો પ્રમાણે જ તે ત્રણ ભાંગા સમજવા સૂ. રા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨