________________
१२४
णं भंते! किं विग्गहगइसमन्नगा अविग्गहगइसमावन्नगा, गोयमा ! विग्रहगइ समावन्नगा वि अविग्गहगइ समावन्नगा वि, नेरइयाणं भंते! किं विग्गहगइ समावन्नया, अविग्गहगइसमावन्नया, गोयमा ! सव्वे वि ताव होजा अविग्गहगइसमाव न्नगा १ अहवा अविग्गहगइसमावन्नगा य, विग्गहगहसमावन्नगे य२, अहवा अविग्गहगइसमावन्नगा य, विग्गहगइसमावन्नगा य ३, एवं जीव एगिंदियवज्जो तियभंगो ॥२॥
छाया -- जीवो भदन्त । किं विग्रहगतिसमापन्नकः अविग्रहगतिसमापन्नकः गौतम ! स्यात् विग्रहगतिसमापन्नकः स्यादविग्रहगतिसमापनकः एवं यावत् वैमानिकः । जीवाः भदन्त ! किं विग्रहगतिसमापन्नकाः अविग्रहगतिसमापन्नकाः गौतम ! विग्रहगतिसमापनका अपि अविग्रहगतिसमापनका अपि । नैरयिकाः भदंत ! किं विग्रहगतिसमापन्नका अविग्रहगतिसमापन्नकाः ? गौतम ! सर्वेपि तावत् भवेयुरविग्रहगतिसमापन्नकाः १ अथवा अविग्रहंगतिसमापनका विग्रहगतिसमापन्नकाश्च २, अथवा अविग्रहगतिसमापनकाश्च विग्रहगतिसमापन्नकाश्च ३ | एवं जीवै केन्द्रियवर्जस्त्रिभङ्गः ।। ०२ ।।
टीका--' जीवे णं भंते ' जीवः खलु भदन्त ! ' किं विग्गहगइ समावण्णए' किं विग्रहगतिसमापन्नकः, ' अविग्गहगइसमावन्नए अविग्रहगतिसमापन्नकः,
,
भगवती सूत्रे
विग्रहगति देवच्यवन
पहिले उत्पत्ति और उद्वर्तना जो कही गई हैं, सो ये प्रायः गतिपूर्विका होती ( गतिको लेकर ही ) है अतः अब सूत्रकार गतिसूत्रों को कहते हैं - ' जीवेणं भंते ! " इत्यादि ।
टीकार्थ - ( जीवेण भंते ? किं विग्गहगहसमावण्णए, अविग्गहगहसमावory) हे भदन्त ! जीव क्या विग्रहगतिसमापन्नक ( विग्रहगतिवाला) है कि વિગ્રહગતિ અને ધ્રુવચવન
પહેલાં જે ઉત્પત્તિ અને ઉદ્દનનું નિરૂપણ કર્યું તે ઉત્પત્તિ અને ઉર્દૂન સામાન્ય રીતે ગતિપૂર્વક હાય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર ગતિસૂત્રનું કથન अरे छे - " जीवेण भंते " इत्यादि.
टीडार्थ - (जीवेणं भंते! किं विग्गहगइसमाषण्णए, अविग्गहगइ समावण्णए १ ) ભગવન્ ! જીવ શું વિગ્રહગતિ વાળેા હાય છે કે અવિગ્રહગતિ વાળા હોય છે ?
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
