________________
१०९६
भगवतीने स्पर्शनाविषयको विचारो यथा रत्नप्रभायां कृतः तथैव अधः सप्तमपृथिवीपर्यन्तं ते नैव रूपेण विचारः कर्त्तव्य इति. यथा रत्नप्रभा पृथिवी तत् सम्बन्धि-घनोदधि घनवात-तनुवात-अवकाशान्तरमिति मिलिखा पश्च सूत्राणि तथैव शर्करापृथिवी तत्सम्बन्धी घनोदधिः घन्वात-तनुवात-अवकाशान्तरमिति मिलिखा तत्रापि पश्च सूत्राणि, एवं शेषारतु पञ्चपृथिवीसु पञ्चसूत्राणि विज्ञेयानि । सर्वसंकलनया पश्चत्रिंशत् सूत्राणि भवन्ति । — जंबूदीवाइया दीवा लवणसमुद्दाइयासमुद्दा " जम्बूद्वीपादिका द्वीपाः लवणसमुद्रादिका समुद्राः पूर्वोक्तवदेव ज्ञातव्याः जम्बूद्वीपा दयोऽपि धर्मास्तिकायस्यासंख्येयभागमेव स्पृशन्तीति 'एवं सोहम्मेकप्पे जाव ईसीपन्भारा पुढवी फुसइ ' एवं सौधर्मः कल्पो यावत् ईषत्प्राग्भारा पृथिवी संबंधी घनोदधि, घनवात, तनुवात, अवकाशान्तर ये सब मिलकर जि. स प्रकार पांच सूत्रों द्वारा विचारित हुए हैं, उसी प्रकार से शर्करा पृ. थिवी संबंध घनोदधि, घनवात, तनुवात और अवकाशान्तर तथा स्वयं
शर्करा पृथिवी इनके विषय में भी इसी प्रकार के पांच सूत्र बना कर विचार कर लेना चाहिये। इसी प्रकार से वालुकाप्रभा आदि पांच पृथिवी विषय के भी पांच पांच सूत्र जानना चाहिये । इस प्रकार सब मिलकर ३५ पैतीस सूत्र हो जाते हैं । (जंबूदीवाइया दीवा लवण समुद्दाइया समुद्दा)इसी प्रकार से जंबद्धीप आदि असंख्यात द्वीप और लवण समुद्र आदि असंख्यात समुद्र भी धर्मास्तिकाय के असंख्यातवें भाग काही स्पर्श करते हैं-अन्य चार का नहीं। ( एवं सोहम्मे कप्पे जाव ईसीपम्भारा पुढवी फुसइ) इसी प्रकार से सौधर्म कल्प से लेकर ईषत्प्राબાબતમાં પણ સમજી લેવું. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે રત્નપ્રભાના ઘનોદધિ, ઘનવાત, તનુવાત અને અવકાશાન્તર, એ બધાને જેવી રીતે પાંચ સૂત્રો દ્વારા વિચાર કરવામાં આવ્યો છે એજ પ્રમાણે શર્કર, બાલુકાપ્રભા વગેરે છ પૃથ્વી એના ઘોદધિ, ઘનવાત, તનુવાત અને અવકાશાન્તરે તથા તે છએ પૃથ્વીને વિષે પણ ઉપર પ્રમાણે પાંચ, પાંચ સૂત્રો સમજી લેવા. આ રીતે સાતેના મળીને ૩૫ પાંત્રીસ સૂત્રો બનશે.
"जंबूदीवाइयादीवा, लवणसमुद्दाइयासमुद्दा" मेरी प्रमाणे दी५ माहि અસંખ્યાત દ્વીપ અને લવણ સમુદ્ર આદિ અસંખ્યાત સમુદ્રો પણ ધર્મોસ્તિકાયના અસંખ્યાતમાં ભાગને સ્પર્શ કરે છે, સંખ્યામાં ભાગને, કે સં.
ખ્યાત ભાગને કે અસંખ્યાત ભાગને કે સમસ્ત ધર્માસ્તિકાયને સ્પર્શ કરતા नथी. " एवं सोहम्मे कप्पे जाव ईसीपज्भारा पुढवीफुसइ” 22 प्रभारी सौधर्मક૯૫ આદિ ક૯૫થી લઈને ઈષ~ાગભારા પૃથ્વી પર્વતના વિષે સમજવું એટલે કે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
