________________
१००६
भगवतीसूत्रे पुक्खरवद्धं जोइस विहणम् " यावत् अभ्यन्तरं पुष्करायद्वीपपर्यन्तम् ज्योतिषिक विहीनम् तत्र जंबूद्वीपमनुष्यक्षेत्रवक्तव्यतायाम् जीवाभिगमसूत्रप्रवेदितायाम् ज्योतिष्कवक्तव्यताऽपि विद्यते किन्तु प्रकृते ज्योतिष्कविहीनं यथा भवेत् तथाजीवाभिगमवक्तव्यता ग्राह्या ज्योतिष्काधिकार परित्यज्याऽन्यत् सर्वमत्र ग्राह्यम् , अत्र परिमाणमात्रस्यैवाधिकारादिति ॥ मू० १॥ इति श्री-जैनाचार्य जैनधर्मदिवाकर पूज्य श्री घासीलाल व्रतिविरचितायां प्रमे
यचन्द्रिकाख्यायां द्वितीय शतकस्य नवमोद्देशकः समाप्तः ॥२-९॥ इस विषय को प्रतिपादन करने के लिये कहांतक की लेनी चाहिये तो इसके लिये कहा गया है कि (जाव अभितरं पुक्खरद्धं जोइसचिहणं ) तात्पर्य इसका यह है कि-जीवाभिगम सूत्र में जंबूद्वीप मनुष्यक्षेत्र की वक्तव्यता में ज्योतिष्कदेवों की भी बक्तव्यता कहने में आई है सो वह वक्तव्यता यहां नहीं कहनी चाहिये, उसको छोड़कर ही यहां प्रकृत में जीवाभिगमसूत्र प्रतिपादित वक्तव्यता ग्रहण करनी चाहिये । अर्थात् देव संबंधी अधिकार को छोड़कर बाकी सब वहां का विषय यहां ग्रहण कर लेना चाहिये ॥ सू०१॥ जैनाचार्य श्री घासीलालजी महाराजा कृत "भगवतीसूत्र" की प्रियदशिनी व्याख्याके द्वितीय शतकके नववां उद्देशा समाप्त॥२-९॥
४२७ मे ! तो सूत्रा२ ४ छ ? (जाव अभितरं पुक्खरद्ध जोइसविहूण) કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે જીવાભિગમસૂત્રમાં જંબુદ્વીપ મનુષ્યક્ષેત્રના વર્ણન સાથે તિષ્ક દેવેનું પણ વર્ણન કરવામાં આવેલું છે જતિષ્ક દેવનું વર્ણન અહીં કરવું જોઈએ નહીં. એ સિવાયનું જીવાભિગમસૂત્રમાં આપેલું સમસ્ત વર્ણન અહીં કરવું જોઈએ. એટલે કે તિષ્ક દેના વિષયમાં જે અધિકાર આવે છે તે છોડી દઈને બાકીનો સમસ્ત વિષય અહી ગ્રહણ કરવું જોઈએ માસૂ.૧૫
જૈનાચાર્ય શ્રી ઘાસીલાલજી મહારાજ કૃત ભગવતી સૂત્રની પ્રિયદર્શિની
વ્યાખ્યાના બીજા શતકને નવમે ઉદ્દેશ સમાપ્ત થશે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
