________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श.१ उ०५ सू०२ (२४)दण्डकेषु स्थितिस्थाननिरूपणम् ७४५ ध्वपि एतेषु आनतपाणतारणाच्युतेषु 'कप्पेसु' कल्पेषु सन्ति ॥२॥ 'एकारसुत्तरं' इत्यादि । 'एक्कारमुत्तरं' एकादशोत्तरं शतमेकं विमानानां 'हेट्ठिमेसु' अधस्तनेषुअधस्तनौवेयकेषु १३ । तथा 'सत्तरं सयं च' सप्तोत्तरं शतमेकं च विमानानां 'मज्झिमए' मध्यमवेयके । तथा 'सयमेग' शतमेकं विमानानां 'उवरिमए' उपरितने ग्रैवेयके । 'पंचेव' पंचैत्र पञ्चसंख्यकान्येव 'अणुत्तरविमाणा' अनुत्तरविमानानि सन्ति, अनुत्तरविमानेषु पञ्च विमानानि सन्तीति भावः । वैमानिक देवानां विमानानि सर्वसंकलनया त्रयोविंशत्युत्तरसप्तनवतिसहस्राधिकानि चतुरशीतिलक्षाणि (८४९७०२३) भवन्ति ॥३॥ इति गाथात्रयार्थः ॥मू०१॥
अथ स्थितिस्थाननिरूपणम्अथाधिकृतोद्देशके ये ये विषयाः संति तेषां संग्रहाय गाथामाह-'संगहो पुढवी' इत्यादि।
मूलम्-संगहो-पुढवि ट्रिति ओगाहण, सरीर संघयणमेव संठाणे। लेस्सा दिट्टी जाणे, जोगुवओगे य दस ट्राणा॥१॥इमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए तीसाए निरयावाससयसहस्सेसु एगमगंसि निरयावासंसि नेरइयाणं केवइया ठिइटाणा पन्नत्ता, गोयमा ! असंखेजा ठिइट्टाणा पन्नत्ता, तंजहा-जहणिया ठिई१, समयाहिया जहणिया ठिई२, दुसमयाहिया जहनिया में ७०० विमान हैं। १११ विमानावास अधस्तन ग्रैवेयकों में १०७ विमानावास मध्यमवेयकोंमें और १०० विमानावास उपरिम ग्रैवेयकों में हैं। तथा अनुत्तरों में ५ पांच ही विमानावास हैं । इस तरह वैमानिक देवों के कुल विमानावासों की संख्या चोरासी लाख सत्ताणु हजार तेबीस ८४९७०२३ होती है । यह गाथा का अर्थ है ।। सू. १ ॥
આરણ અને અય્યત એ ચારે કપમાં એકંદરે સાતસો વિમાનાવાસ છે. નીચેના ચિવેયકમાં એકસે અગિયાર વિમાનાવાસ, મધ્યમ ગ્રેવેયકમાં એક સાત વિમાનાવાસ અને ઉપરનાં પ્રવેયકમાં એકસ વિમાનાવાસ છે. તથા અનુત્તરમાં પાંચ જ વિમાનાવાસ છે. આ રીતે વૈમાનિક દેના વિમાનાવાસોની કુલ સંખ્યા ચોરાસી લાખ સત્તાણું હજાર ને તેવીસની (૮૪૯૭૦૨૩) થાય છે. એ પ્રમાણે ત્રણ ગાથાઓનો અર્થ થાય છે. સૂત્ર ૧ भ०-९४
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
