________________
भगवतीसूत्रे टोका-'जहा' यथा येन प्रकारेण स्वकीयपरकीयतामनपेक्ष्य समत्वेन कृतम् , इति प्रवृत्या, अथवा उपकार बुद्धया ते-तव "भंते' हे भदन्त ! 'एत्थं' इतिएतस्मिन् स्वशिष्ये मयि समीपस्थिते 'गमणिज्ज' गमनीयं-प्रज्ञापनीयं यद् वस्तु, तद्वस्तु 'तह तथा तेनैव प्रकारेण समत्वरूपेण यथा मत्समीपे प्रज्ञापनीयं तथैवेत्यर्थः, उपकारबुद्धया वा ते तव 'इहे' इति-इह-अस्मिन् गृहस्थ पाखण्डिकादिजनेऽपि किं 'गमणिज्ज' गमनीयं-प्रकाशनीयमस्तीति । अथ व्यत्ययेनाह-'जहा ते' यथा तव 'इह' इह 'गमणिज्ज' गमनीयं 'तहा ते' तथा तव 'एत्थं एतस्मिन् कि 'गमणिज्ज' गमनीयं भवतीति। अथवा 'एत्थं' इह' इत्यनयोयोरयमप्यर्थः-'जहा' यथा 'ते' तव 'एत्थं' इति-अत्र-स्वात्मनि यथा सुखप्रियत्वादि गमनीयं प्ररूपणीयमस्ति 'तहा' तथैव 'इहं' इति-इह-परात्मनि अन्यस्मिन्नपि गमनीयं भवति किमिति प्रश्नः। भगवानाह-' ते '-त्यादि । 'हंता गोयमा' हन्त गौतम 'जहा मे एत्थं गमणिज्ज' यथा येन प्रकारेण मे मम संबन्धि अस्तित्व नास्तित्वादिकमत्रगमनीयम् -'जाव तहा मे एत्थं गमणिज्जं ' यावत् तथा मेत्र गमनीयमिति ॥मू०७॥
॥ इति कांक्षामोहनीयकर्मवेदनम् ॥ जिस प्रकारसे वस्तु गृहस्थ पाखण्डिक आदि जनमें प्रकाशनीय कही है उसी प्रकार से वह वस्तु क्या मुझ में प्रकाशनीय कही है ? __ अथवा-इन दोनों का यह भी अर्थ है-जैसे स्वात्मामें सुखप्रियत्व आदि प्ररूपणीय हैं उसी तरह से क्या वे परमात्मामें भी गमनीयप्ररूपणीय होते हैं ? अथवा-जैसे ये परमात्मा में गमनीय होते हैं, वैसे ही ये क्या स्वात्मा में भी गमनीय होते हैं ? हां गौतम ! जिस प्रकार मेरे संबंधी अस्तित्व नास्तित्व यहां गमनीय हैं - यावत्-उसी प्रकार परमात्मा में भी अस्तित्व नास्तित्व गमनीय हैं ॥ सू० ७॥
कांक्षामोहनीयकमेवेदन समास ॥ તે વસ્તુ શું તે વસ્તુ મારામાં પ્રકાશનીય કહી છે? અથવા તે બંનેને આ અર્થ પણ થાય છે-જેવી રીતે પોતાના આત્મામાં સુખપ્રિયત્ન આદિ પ્રરૂપણય છે એજ પ્રમાણે શું તે બીજાના આત્મામાં પણ પ્રરૂપણીય હોય છે? અથવાજેવી રીતે તે બીજ આત્મામાં ગમનીય (પ્રરૂપણય) હોય છે એવી રીતે શું પિતાના આત્મામાં પણ પ્રરૂપણય હોય છે ? હા ગૌતમ! જેવી રીતે મારા समाधी मस्तित्व नास्तित्व मडी गमनीय (प्र३५७ीय) छ “ यावत्" सवी शत भी सघ ५४ मस्तित्व नस्तत्व गभनीय छे. ॥ सू० ७॥
| | કક્ષાએહનીયકમ વેદનનું વક્તવ્ય સમાપ્ત
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
