________________
१०६
भगवती सूत्रे अकिंचणे छिन्नसोए निरुवलेवे ववगयपेमरागदोसमोहे निग्गंथस्स पवयणस्स देसए सत्थनायगे पइट्ठावए समणगणवई समणविंदपरिचड्डिए चउतीसबुद्धाइसेसपत्ते पणतीससच्चवयणाइसेसपत्ते आगासगएणं चकेणं आगासगएणं छत्तेणं आगासगयाहिं चामराहिं आगासागएणं फलिहामएणं सपायवीदेणं सीहासणेणं धम्मज्झणं पुरओ पढिज्जमाणेणं चउदसहिं समणसाहस्सीहिं छत्तीसाए अज्जियासाहस्सीहिं सद्धिं संपरिवुडे पुव्वाणुपुत्विं चरभाणे गामागुग्गामं दूइज्जमाणे सुहसुणं विरमाणे जेणेव रागिहे णयरे जेणेव गुणसिलए चेइए तेणेव उवागच्छ उवागच्छित्ता अहापडिरूवं उग्गहुं ओगिण्हर, ओगिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहर। "
अकिञ्चनः छिन्नस्रोताः निरुपलेपः व्यपगतप्रेमरागद्वेषमोहः निर्ग्रन्थस्य प्रवचनस्य देशकः सार्थनायकः प्रतिष्ठापकः श्रमणगणपतिः श्रमणवृन्दपरिवर्द्धकः चतुस्त्रिंशदबुद्धातिशेषमाप्तः पञ्चत्रिंशत्सत्यवचनाऽतिशेष प्राप्तः आकाशगतेन चक्रेण आकाशगतेन छत्रेण आकाशगताभ्यां चामराभ्याम् आकाशगतेन स्फटिकमयेन सपादपीठेन सिंहासनेन धर्मध्वजेन पुरतः प्रकृष्यमाणेन चतुर्दशभिः श्रमणसाहस्रीभिः पट्त्रिंशता आर्यिकसाहस्रीभिः सार्द्ध सम्परिवृतः पूर्वानुपूर्व्या चरन ग्रामानुग्रामम् द्रवन् सुखसुखेन विहरन् यत्रैव राजगृहं नगरं यत्रैव गुणशिलकं चैत्यं तत्रैव उपागच्छति, उपागत्य यथाप्रतिरूपम् अवग्रहम् अवगृह्णाति, अवगृह्य संयमेन तपसा आत्मानं भावयन् विहरति ।
व्याख्या- 'अरहा ' अरहा :- अविद्यमानं रहः - तिरोहितं वस्तुजातं यस्य सोऽरहः, 'अरहम्' इति सकारान्तः शब्दः, केवलज्ञानबलात् हस्तामलकीकृतलोकालोकवर्तिवस्तुकलाप इति यावत् । ' जिणे ' जिनः - रागद्वेषादिविजेता । "अरहा " जिसके ज्ञान में कोई भी वस्तु तिरोहित (छिपी हुई ) नहीं है, अर्थात् जो समस्त त्रिकोलवर्ती पदार्थों का स्पष्टरूप से यथार्थज्ञाता है उसका नाम अरहा है । " न रहः यस्य सः अरहाः" "अरहस्-शब्द सकारान्त है जो इस अर्थ का बोधक होता है कि जिसने केवलज्ञान केवलदर्शन से लोकालोकवर्ती वस्तुकलाप को हस्तामलकवत् - हाथ में रहे हुए आमले की
‘अरहा ' भेभना ज्ञान भागण अहा या वस्तु छूी रही शस्ती नथी. भेटले } જેઓ ત્રિકાળવર્તી સમસ્ત પદાર્થોના સ્વરૂપને સ્પષ્ટ રીતે જાણે છે—(યથા જ્ઞાતા છે) तेभने ' अरहा ' उ छे - " न रहः यस्य सः अरहाः " " अरहसू ' शब्द सारान्त छे. તેના અથ એવા થાય છે કે જેમણે કેવળજ્ઞાનના પ્રભાવથી લેાકાલેકના વસ્તુ સમૂહને હસ્તામલકવત્ કરી લીધા છે—હાથમાં રહેલા આમળાંનું સ્વરૂપ જેમ જાણી શકાય છે तेभ बोसो उनी प्रत्ये वस्तुनुं स्वइप ने लगी शडे छे. तेभने ' अरहा ' हे छे.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
