________________
८६०
समवायाङ्गसूत्रे अथ द्वितीयं भेदमाह-'से कि तं सुत्ताई' अथकानि तानि सूत्राणि ? उत्तरयति-'सुत्ताई' सूत्राणि-सर्वद्रव्यपर्यायनयाद्यर्थसूचनात् सूत्राणि 'अट्ठासीई' अष्टाशीतिः ‘भवंतीतिमक्खायाई' भवन्तीत्याख्यातानि 'तं जहा' तद्यथा-'उजुगं१' ऋजुकं, 'परिणयापरिणयर' परिणतापरिणतम्, 'बहुभंगिय३' बहुभङ्गिकम्, 'विप्पचयियं४' विप्रत्ययिकं, 'अणंतरं५' अनन्तरम् 'परंपरसमाणं६' परम्परसमानम्, 'संजूह' संयूथम्, 'संभिन्नंट' संभिन्नम्, 'अहाचयं९' यथात्यागं, ['अहव्यायं' यथावादम् ,] 'सोवत्थियं१०' सौवस्तिकम्, 'घंटं११ घण्टम्, 'गंदावत्तं१२' नन्दावर्तम्, 'बहुलं१३' बहुलम्, 'पुढापुढे १४, पृष्टापृष्टम् 'वियावत्तं १५' व्यावर्त्तम्, 'एवंभूयं१६' एवंभूतम्, 'दुअआवत्तं१७' द्विकावर्त्तम्, वत्तमाणुप्पयं१८' वर्तमानोत्पादम, समभिरुढम् १९, 'सव्वओभई२०' सर्वतोभद्रम्, 'पणामं२१' प्रणामम, 'दुप्पडिग्गहं२२'दुष्पतिग्रहम्, 'इच्चेयाई बावीसं सुत्ताइ' इत्येतानि द्वाविंशतिः सूत्राणि सातों परिकर्म तेरासी ८३ प्रकार के हैं। अर्थात् सिद्धश्रेणिकापरिकर्म के १४ प्रकार, मनुष्यश्रेणिकापरिकर्म के १४ प्रकार और पांच परिकर्म के पचपन ५५ प्रकार इस तरह सबका जोड तेरासी ८३ होता है।
अब दृष्टिवाद का जो दूसरा भेद है उसके विषय में शिष्य पूछता है कि हे भदन्त ! सूत्र नामके भेद का क्या स्वरूप है ? उत्तर-समस्तद्रव्यों की, उनकी पर्यायों की, एवं नयों की सूचना करने वाले होने से सूत्र ८८अठासी प्रकार के हैं। वे इस प्रकार से हैं-ऋजुक१, परिणतापरिणत२, बहुभंगिक३, विप्रत्ययिक४, अनंतर५, परम्परसमान६, संयुथ, संभिन्न८, यथात्याग९-यथावाद, सौवस्तिक१० घट११. नंदावर्न१२, बहुल१३ पृष्टापृष्ट १४, व्यावत१५, एवंभूत१६, द्विकावर्त१७, वर्तमानोत्पाद१८ समभिरूढ१९, सर्वतोभद्र२०, प्रणाम२१, और दुष्प्रतिग्रह२२। ये बावीस सूत्र જોડી દેવાથી તે સાતે પરિકમ ૮૩ ત્યાસી પ્રકારનાં છે. એટલે કે સિદ્ધશ્રેણિકા પરિકમના ૧૪ ચૌદ પ્રકાર, મનુષ્ય શ્રેણિકા પરિકના ૧૪ પ્રકાર, અને બાકીના પાંચે પરિકમના પંચાવન પ્રકારને સરવાળે ૮૩ ત્યાસી થાય છે.
હવે દષ્ટિવાદનાબીજા ભેદનું સ્વરૂપ જાણવાને માટે શિષ્ય પૂછે છે–હિ ભદન્ત ! સૂત્ર નામના દૃષ્ટિવાદના બીજા ભેદનું કેવું સ્વરૂપ છે? ઉત્તર–સમસ્ત દ્રવ્યોની, તેમની પર્યાની , અને નાની સૂચના કરનારા હેવાથી સૂત્ર ૮૮ અઠયાસી પ્રકારનાં છે. તે प्रामा प्रभारी छ-(१) ४, (२) परितापरिणत, (3) डल ४ि, (४) विप्रात्ययिर, (५) मन तर, (६) ५२५२समान, (७) संयूथ, ८) सलिन्न, (६) यथा. त्याग-यथापा, (१०) सौleas, (११) घट, (१२) नपत', (१३) मास, (१४) Yष्ट ३८, (१५) व्यापत्त, (१६) अवलत, (१७) वित्त, (१८) व भानपाई, (१८) समलि३८, (२०) सताल, (२१) प्रथम माने (२२) हुप्रतिय, मा मापीस
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર