Page Text
________________
५६
समवायाङ्गसूत्रे
- बाध्यते अनेनेति शल्यम्, तच्च द्रव्यभावभेदाद्विविधम् । द्रव्यशल्यम् = तोमरादि । भावशल्यं तु - मायाशल्यं निदानशल्यं, मिथ्यादर्शनशल्यं चेति त्रिविधम् । 'णं' इति वाक्यालङ्कारे । माया = परवञ्चना सैव शल्यम् = माया शल्यम् । निदान = देवादीनाम् ऋद्धीष्वा श्रुत्वा ममानि ब्रह्मचर्यादेरनुष्ठानादेता भुयासुरित्यध्यवसायः, तदेव शल्यम् = निदान शल्यम्, तच मोक्षफलोच्छेदकम् । मिध्यादर्शनम् = अतस्त्वार्थ श्रद्धानम्= तदेवशल्यम् = मिध्यादर्शनशल्यम् | त्रीणि गौरवाणि प्रज्ञप्तानि, तद्यथाऋद्धि गौरवम्, रसगौरवम् साता गौरवं च । 'णं' इति अत्रापि वाक्यालङ्कारे । गौरवम्= मानलोभकषायजनितमात्मनोऽशुभभावगुरुत्वम्, तच्च चतुर्गतिसंसारपरिभ्रमण हेतु कर्म - कारणं भवति । तत्र सुद्घा = नरेन्द्रादिपूजालक्षणया पूज्याचार्यादि । पदप्राप्ति लक्षणयावाऽभिमानद्वारेणगौरवम् = क्रुद्धिगौरवम् ऋद्धि प्राप्त्यभिमानेन तदप्राप्ति प्रार्थनया च आत्मनोऽशुभभावगौरवम् इत्यर्थः । रसगौरवम् = रसो रसनेन्द्रियविषयमनोज्ञमधुरादिलक्षणः, तत्प्राप्त्या गौरवम् - अभिमानकरणम्, तदप्राप्तिप्रार्थनयाऽऽत्मनोऽशुभभावलक्षणं च रसगौरवम् । सातेन गौरवम्= सातगौरवम् = अहमेव सुखीत्यभिमानम् सातप्राप्त्यभिमानेन तदप्राप्तिप्रार्थनया च आत्मनोऽशुभभावगौरवमित्यर्थः । तिस्रो विराधनाः = खण्डनाः प्रज्ञप्त्याः, तद्यथाज्ञानविराधना, दर्शनविराधना; चारित्रविराधना । ज्ञानस्य विराधना = ज्ञाननिन्दया गुर्वादि निवेन च विराधना । एवमितरे अपि । तत्र दर्शनं सम्यग्दर्शनम् दर्शनस्य - जनप्रवचनादि रोचनलक्षणस्य क्षायिकादौ विराधना=दर्शन विराधना तत्प्रत्यनीतानिवादिरूपा | चारित्रस्य = सामयिकादेर्विराधना=चारित्र विराधना, व्रतादिखण्डनमित्यर्थः । मृगशिरो नक्षत्रं त्रितारं प्रज्ञप्तम् । एवं पुण्यज्येष्ठाऽभिजिच्छ्रबणाश्विनीभरणी नक्षत्राणि त्रिताराणि मज्ञप्तानि । १२ ।।
जैसे - मायाशल्य, निदानशूल्य और मिथ्यादर्शनशल्य । तीन गौरव हैं वे ये हैं - ऋद्विगौरव, रस गौरव और माता गौरव । तीन विराधना हैं वे ये हैं - ज्ञानविराधना, दर्शनविराधना और चारित्र विराधना । मृगशिरा नक्षत्र तीन ताराओं वाला है। पुष्यनक्षत्र तीन ताराओं वाला है । ज्येष्ठा नक्षत्र तीन ताराओं बाला है। अभिजित् नक्षत्र तीन ताराओं वाला है ! श्रवणनक्षत्र तीन ताराओं वाला है। अश्विनो नक्षत्र तीन ताराओं वाला है, भरणी नक्षत्र तीन ताराओं वाला है ।
मने (3) अयशुप्ति. शक्य त्राशु अझरना छे - (१) मायाशस्य, (२) निहान शक्य, भने (3) मिथ्या हर्शन शक्य. गौरव भए छे - (१) ऋद्धिगौरव (२) रसगौरव भने (3) साता गौरव विराधना त्राश छे – (१) ज्ञान विराधना, (२) हर्शन विराधना भने (3) ચારિત્ર વિરાધના મૃગશિષ નક્ષત્ર ત્રણ તારાવાળું છે. પુષ્ય નક્ષત્ર ત્રણ તારાવાળુ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
| SR No. | 006314 |
| Book Title | Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1962 |
| Total Pages | 1219 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_samvayang |
| File Size | 68 MB |