________________
भावबोधिनी टीका. नवशततमं समवायनिरूपणम् निषधश्च चतुःशतयोजनोच्छ्रित इत्येवं नवशतयोजनाान 'अबाहाए' अबाधया 'अंतरे' अन्तरे-दूरे ‘पण्णत्ते' प्रज्ञप्तम् । 'एवं नीलवंतकूडस्स वि' एवं नीलवस्कूटस्याऽपि उपरितनात् शिखरतलात् नीलवतोवषधरस्य समं धरणितलं नवशतयोजनदूरं विज्ञेयम् । 'विमलवाहणेणं कुलागरेणं' विमलवाहनः खलु कुलकर: 'णं' अत्र प्रथमो ‘णं' निश्चये, द्वितीयो ‘णं' वाक्यालंकारे, 'नवधणुसयाई नवधनुःशतानि उड्ढें उच्चत्तेणं' ऊर्ध्वमुच्चत्वेन ‘होत्था' आसात् । 'इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए' अस्याः खलु रत्नप्रभायाः पृथिव्याः 'बहुसमरमणिज्जाओ' भूमिभागाओ' बहुसमरमणीयाभूमिभागात् 'नवहिं जोयणसएहि' नयसु योजनशतेषु-उपरि नवशतयोजनेषु गतेषु सत्सु सम्बोवरिमे' सर्वोपरिमं-सर्वोपरिस्थितं 'तारारूवे' तारारूपं तारेत्यर्थः, 'चारं चरइ' चारं चरति भ्राम्यति । निसढस्स णं वासहरपव्वयस्स' निषधस्य खलु वर्षधरपर्वतस्य 'उवरिल्लाओ सिहरलाओ' उपरितनात् शिखरतलात् 'इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए' अस्याः खलु रत्नप्रभायाः प्रथिव्याः 'पढमस्स कंडस्स' प्रथमस्य काण्डस्य 'बहमज्झदेसभाप' बहुमध्यदेशभागोऽस्ति, ‘एस णं' एष खलु 'नवजोयणसयाई' नवयोजनशतानिनवशतयोजनानि 'अबाहाए' अबाधया 'अंतरे' अन्तरे-दूरे पिण्णत्ते' प्रज्ञप्तः । ‘एवं नीलवंतस्स वि' एवं नीलवतोऽपिवर्षधरपर्वतस्य उपरितनशिखरतलात तरह से नीलवंत कूट के उपर के शिवरतल से नीलवंत वर्षधर पर्वत का जो समधरणितल है वह भी नौ सौ ९०० योजन दर हैं। विमलवाहन नामके कुल कर शरीर का ऊँचाइ में नौ सौ ९०० धनुष के थे। इस रत्नप्रभा पृथिवी के बहुसम-रमणीय भूमिभाग से नौ सौ योजन उपर अर्थात् इतने योजन निकलजाने के बाद सर्वोपरि स्थित-सबसे पहिले तारे भ्रमण करते हैं। निषध वर्षधर पर्वत के उपर के शिखर तल से इस रत्नप्रभा पृथिवी के प्रथम कांड का जो बहुमध्यप्रदेश है वह व्यवधान-(अन्तर) की अपेक्षा नौ सौ योजन दूर है। इसी तरह से नीलवंत वर्षधर पर्वत के उपर के शिखरतल અંતર આવી જાય છે. એ જ રીતે નીલવંતકૂટના ઉપરના શિખરતળથી નાલત વર્ષધર પર્વતનો સમધરણિતળ ભાગ ૯૦૦ પેજન દૂર છે. વિમલવાહન નામના કુલકરના શરીરની ઉંચાઇ ૯૦૦ ધનુષ પ્રમાણ હતી. આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના બહ સમ-રમણીય ભૂમિ ભાગથી ૯૦૦ નવસે જન ઉપર એટલે કે એટલું અંતર પસાર થયા બાદ સર્વોપરિસ્થિત-સૌથી પહેલાં તારા ભ્રમણ કરે છે. નિષધ વર્ષધર પવનના ઉપરના શિખરતળથી આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના પ્રથમ કાંડનો બરાબર મધ્ય ભાગ નવસો (૯૦૦) યેન દૂર છે. એ જ પ્રમાણે નીલવંત વર્ષધર પર્વતના
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
